گاستروپارزی یا فلج معده کودکان را بهتر بشناسیم!

گاستروپارزی یا فلج معده به بیماری ای گفته می‌شود که در آن سیستم عصبی پاراسمپاتیک (عصب‌هایی که مسئول کنترل فعالیت‌های گوارشی هستند) که بر روی عضلات معده اثر می‌گذارد، آسیب می‌بیند. در این بیماری، حرکت معده کاهش می‌یابد و عصاره غذا به صورت بطری در معده نگه می‌ماند به جای آنکه به روده بزرگ منتقل شود. این بیماری معمولاً به دلیل آسیب به عصب‌هایی که معده را کنترل می‌کنند، ایجاد می‌شود.

علت گاستروپارزی کودکان

گاستروپارزی یا فلج معده در کودکان ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از این عوامل عبارتند از:

1. بیماری‌های عصبی: برخی از بیماری‌های عصبی مانند سکلروز چندگانه، پارکینسون، سایر بیماری‌های مرتبط با عصب‌های معده و اختلالات عصبی مرتبط با دیگر اعضای گوارش ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
2. بیماری‌های متابولیک: برخی از بیماری‌های متابولیک مانند دیابت، هیپوتیروئیدیسم، هیپرکلسمی و بیماری آدیسون ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
3. بیماری‌های التهابی: برخی از بیماری‌های التهابی مانند بیماری کرون و کلیه بیماری‌های التهابی روده ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
4. عوامل عصبی: برخی عوامل عصبی مانند استرس و اضطراب می‌تواند باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شود.
5. عوامل دارویی: برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد تشنج و داروهایی که برای درمان بیشتر بیماری‌ها استفاده می‌شوند، ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
6. بیماری‌های گوارشی: برخی بیماری‌های گوارشی مانند اختلالات حرکت روده، بیماری‌های بدخیم مانند سرطان معده و بیماری‌های مرتبط با جراحی گوارش ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.

برای کسب اطلاعات در مورد هیرشپرونگ کودکان کلیک کنید

علائم گاستروپارزی کودکان

علائم گاستروپارزی در کودکان می‌تواند متنوع باشد و به طور کلی شامل علائمی است که با خلقیات گوارشی مرتبط هستند. بعضی از علائم شایع گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

1. سوء هاضمه: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است سوء هاضمه و احساس تپش در شکم خود را تجربه کنند.
2. استفراغ: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به صورت مکرر استفراغ کنند، نهایتاً تا فضای شکمی خالی شده ولی باز هم نتوانند غذا بخورند.
3. احساس سیری زودرس: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است احساس سیری زودرس داشته باشند و به طور مداوم گرسنه باشند.
4. درد شکمی: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل تغییرات در حرکت معده، درد شکمی تجربه کنند.
5. تغییرات در وزن: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل سوء جذب غذا و کاهش اشتها، وزن خود را از دست دهند.
6. اختلالات خواب: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل درد شکمی و استفراغ، اختلالات خواب داشته باشند.

نحوه تشخیص گاستروپارزی

تشخیص گاستروپارزی در کودکان نیز بر اساس علائم بالینی و تست‌های تشخیصی انجام می‌شود. برخی از روش‌های تشخیص گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

1. مصاحبه پزشکی: پزشک با مصاحبه با شما و کودکتان به علائم بالینی و سابقه پزشکی کودکتان توجه می‌کند. این مصاحبه شامل سوابق پزشکی کودک، علائم بالینی، عادات غذایی و تاریخچه خانوادگی است.
2. آزمایش خون: آزمایش خون ممکن است برای بررسی علائمی مانند کاهش سطح آهن و فولات در خون کودک انجام شود.
3. تست نفوذ نفوذی: در این تست، کودک باید غذا یا نوشیدنی حاوی رادیوایزوتوپ هیدروژن-کربن ۱۳C را مصرف کند. سپس نمونه‌ای از تنفس کودک با استفاده از الکترونیکی مخصوصی گرفته می‌شود که میزان رادیوایزوتوپ در آن سنجیده می‌شود. اگر معده کودک به خوبی کار نمی‌کند، ممکن است معده بیشتر از حد معمول به غذا نچسبد و نتواند آن را هضم کند که باعث افزایش سطح رادیوایزوتوپ در تست نفوذ نفوذی می‌شود.
4. بررسی معده با استفاده از اندوسکوپی: در این روش، یک تیوب نازایی به معده کودک برای بررسی داخلی معده و انجام بیوپسی گرفته می‌شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا آسیبهای معده را بررسی کند و ممکن است باعث تشخیص گاستروپارزی در کودکان شود.

راه های درمان گاستروپارزی

درمان گاستروپارزی در کودکان بستگی به علت اصلی و شدت علائم بالینی آن‌ها دارد. در بعضی موارد، تغییر در رژیم غذایی و تغییر در فعالیت‌های روزانه کودک ممکن است کافی باشد. در موارد دیگر، داروها و درمان‌های دیگر ممکن است لازم باشد. برخی از راه‌های درمان گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

1. تغییرات در رژیم غذایی: تغییرات در رژیم غذایی ممکن است بهبود علائم گاستروپارزی در کودکان را به همراه داشته باشد. ممکن است پزشک شما به شما توصیه کند که مقدار غذایی را کم کنید و برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها را از رژیم غذایی کودک حذف کنید.
2. داروها: پزشک شما ممکن است داروهایی را برای درمان گاستروپارزی در کودکان تجویز کند، مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اسپاسم. این داروها می‌توانند کمک کننده در درمان علائم گاستروپارزی باشند.
3. ترکیب دارویی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مختلف را به صورت ترکیبی برای درمان گاستروپارزی در کودکان تجویز کند.
4. مشاوره روان‌شناسی: برخی کودکان ممکن است به علت تنش و استرس، علائم گاستروپارزی داشته باشند. در این موارد، مشاوره روان‌شناسی می‌تواند به کودک کمک کند تا با تنش و استرس خود برخورد کند و علائم گاستروپارزی‌اش را کاهش دهد.

درمان دارویی

درمان دارویی گاستروپارزی در کودکان شامل استفاده از داروهای مختلف است که به منظور کاهش علائم بالینی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر به برخی از دسته‌های اصلی داروهای درمان گاستروپارزی در کودکان اشاره شده است:

1. مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI): این داروها به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند و بهبود علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده و رفلاکس معده را فراهم می‌کنند. برخی از مهار کننده‌های پمپ پروتون مانند اومپرازول، پانتوپرازول و اسومپرازول مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
2. آنتاگونیست‌های گیرنده H2: این داروها نیز به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند و علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده و رفلاکس معده را کاهش می‌دهند. برخی از آنتاگونیست‌های گیرنده H2 مانند فاموتیدین و سیمتیدین مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
3. ضداسپاسم: این داروها به کاهش اسپاسم معده و روده کمک می‌کنند و بهبود علائم گاستروپارزی مانند درد شکم و اسهال را فراهم می‌کنند. برخی از ضد اسپاسم‌ها مانند دیسیکلومین و هیوسین مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
4. ضد تشنج: در برخی موارد، داروهای ضد تشنج ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی مورد استفاده قرار گیرند.
5. ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است به کاهش علائم گاستروپارزی مانند درد شکم و سوزش معده کمک کنند.
6. ضد اضطراب: داروهای ضد اضطراب ممکن است به کاهش علائم گاستروپارزی که به علت تنش و استرس ایجاد می‌شوند، کمک کنند.

درمان جراحی

در بعضی موارد، درمان گاستروپارزی در کودکان با جراحی صورت می‌گیرد. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان گاستروپارزی در کودکان وجود دارد، که در زیر به برخی از این روش‌ها اشاره شده است:

1. Fundoplication: یکی از روش‌های جراحی برای درمان گاستروپارزی در کودکان، Fundoplication است. در این روش، بخش بالای معده به دور از مری و پایین غشا برای تقویت کردن سدیج معده از بین برده می‌شود.
2. LINX: یک روش جدید برای درمان گاستروپارزی در کودکان به نام LINX وجود دارد. در این روش، یک حلقه کوچک از جنس فلزی به دور از محل چرخه مری که به معده متصل است، قرار داده می‌شود.
3. آنتروپلاستی: در برخی موارد، آنتروپلاستی (Entero-plasty) به عنوان روش درمانی برای کودکان با گاستروپارزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، بخش بالای معده به دور از مری و پایین غشا برای تقویت کردن سدیج معده، با یک پارچه قوی نواری محکم شده و مری به دور آن می‌چرخد.
4. افزایش طول روده: در برخی موارد، برای درمان گاستروپارزی در کودکان، انجام عملیات افزایش طول روده می‌تواند مفید باشد. در این روش، بخشی از روده بیشتر از حد نیاز برای جذب مواد غذایی، برای ایجاد یک سد جایگزین در بین معده و مری، استفاده می‌شود.

عوارض عدم درمان گاستروپارزی

عدم درمان گاستروپارزی می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. برخی از عوارض عدم درمان گاستروپارزی عبارتند از:

1. تغذیه نامناسب: کاهش حرکت معده می‌تواند باعث کاهش اشتها و سوء تغذیه در کودکان شود. این مشکل می‌تواند به کاهش وزن، فشار خون پایین و نارسایی قلبی منجر شود.
2. استفراغ مزمن: استفراغ مزمن ممکن است باعث کاهش الکترولیت‌های بدن شود که می‌تواند به مشکلاتی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون پایین و بیماری‌های کلیوی منجر شود.
3. اختلالات روده‌ای: سیستم گوارشی با همکاری عضلات معده و روده کار می‌کند. هرگونه اختلال در کنترل حرکت معده می‌تواند باعث اختلالات روده‌ای شود که باعث مشکلاتی مانند یبوست، اسهال و درد شکمی می‌شود.
4. اختلالات خواب: کاهش حرکت معده ممکن است باعث بروز درد شکمی شدید در شب و اختلالات خواب شود.
5. عفونت‌های مزمن: استفراغ مزمن ممکن است باعث آسیب به مجاری تنفسی شود که باعث بروز عفونت‌های مزمن مانند عفونت‌های تنفسی بالایی، عفونت‌های دستگاه تنفسی و سینوزیت می‌شود.

گاستروپارزی دیابتیک کودکان

گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، یکی از عوارضی است که ممکن است در برخی از کودکان دیابتی رخ دهد. در این حالت، علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده، تهوع و استفراغ ممکن است بیشتر شدید شوند و بهبود آن‌ها با درمان استاندارد دشوارتر می‌شود.

درمان گاستروپارزی دیابتیک در کودکان شامل اقدامات زیر است:

1. کنترل دقیق دیابت: برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، بهتر است دیابت آن‌ها تحت کنترل دقیق قرار گیرد. برای این منظور، پزشک معالج ممکن است به کودک شماره داروها و دستورالعمل‌های لازم را تجویز کند.
2. تغییر رژیم غذایی: تغییر رژیم غذایی ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان مفید باشد. پزشک ممکن است به کودک نکاتی راجع به مواد غذایی خاصی که باید مصرف کند، مانند مواد غذایی با فیبر بالا، پروتئین‌ها و مواد شیرین، بگوید.
3. داروهای ضد ترشح اسید معده: برای کاهش سطح اسید معده و بهبود علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، ممکن است پزشک داروهای ضد ترشح اسید معده مانند مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI) و آنتاگونیست‌های گیرنده H2 تجویز کند.
4. داروهای ضد اسپاسم: در برخی موارد، داروهای ضد اسپاسم ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان مفید باشد.
5. جراحی: در موارد شدید گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، جراحی ممکن است برای کاهش علائم و بهبود بیشتر آن‌ها لازم باشد.

بیماری های مرتبط با گاستروپارزی

گاستروپارزی در کودکان می‌تواند علائمی را در بیماران با بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش ایجاد کند. در زیر به برخی از بیماری‌های مرتبط با گاستروپارزی در کودکان اشاره شده است:

1. رفلاکس معده-مری (GERD): GERD یکی از بیماری‌های مرتبط با گاستروپارزی در کودکان است که باعث بروز سوزش معده، درد شکم، سوزش قفسه سینه، تهوع و استفراغ می‌شود. علاوه بر این، کودکان مبتلا به GERD ممکن است مشکلاتی مانند سختی در گفتار، به خصوص در اوایل صبح، داشته باشند.
2. تورم یا التهاب مری: در برخی موارد، گاستروپارزی در کودکان می‌تواند باعث تورم یا التهاب مری شود. علائمی مانند سختی در تنفس، سرفه، تنگی نفس و تغییر رنگ پوست ممکن است ایجاد شود.
3. بیماری تقویت‌کننده معده (PUD): بیماری تقویت‌کننده معده نیز می‌تواند یک بیماری مرتبط با گاستروپارزی در کودکان باشد. این بیماری باعث ترشح اسید معده بیش از حد، درد شکم و تهوع می‌شود.
4. اختلالات روده‌ای: برخی از اختلالات روده‌ای مانند عفونت‌های گوارشی، آسیب‌های روده‌ای و بیماری کرون نیز می‌توانند با گاستروپارزی در کودکان همراه باشند.
5. بیماری سلیاک: بیماری سلیاک یک بیماری مرتبط با گاستروپارزی در کودکان است که باعث تحریک سیستم ایمنی در برابر گلوتن می‌شود. علائمی مانند درد شکم، تهوع، اسهال و کاهش وزن ممکن است رخ دهد.

مقالات مرتبط:

1. التهاب مزمن روده یا کرون در کودکان را بشناسیم!
2. کرمک یا پین ورم در کودکان را بشناسیم!
3. هیرشپرونگ کودکان را بهتر بشناسیم از صفر تا صد!
4. هر آنچیزی که باید در مورد انسداد روده کودکان بدانید!

بیماری زبان جغرافیایی را بهتر بشناسیم!

بیماری زبان جغرافیایی یا Erythema migrans linguae (به انگلیسی Geographic tongue) یک بیماری خوش خیم دهانی است که در آن بافت‌های زبان به شکل نقشه‌ای شکل می‌گیرند که به نظر می‌رسد چون بخش‌های مختلف آن سفید رنگند و درون آن‌ها بخش‌هایی قرمز رنگ قرار دارند. بیماری زبان جغرافیایی بیشتر در بین افراد بالغ رخ می‌دهد و علت آن هنوز به طور کامل مشخص نشده است. علاوه بر شکل نقشه‌ای زبان، ممکن است افراد مبتلا به این بیماری احساس درد، سوزش و تحریک در زبان خود داشته باشند، اما به طور کلی بیماری زبان جغرافیایی خطری برای سلامتی فرد ندارد و به صورت خودبخود بهبود می‌یابد.

انواع زبان جغرافیایی

1. بیماری زبان جغرافیایی ساده: بیماری زبان جغرافیایی ساده یا بیماری زبان بدون علایم همراه، عبارت است از نوعی بیماری که تنها به صورت الگوی جغرافیایی در زبان نمایان می‌شود و با سایر علائم همراه نیست.
2. بیماری زبان جغرافیایی با علائم تحریکی: در این نوع بیماری زبان جغرافیایی، علائم تحریکی مانند درد، سوزش و خارش در زبان همراه با الگوی جغرافیایی مشاهده می‌شود.
3. بیماری زبان جغرافیایی با علائم خشکی: در برخی از افراد، بیماری زبان جغرافیایی با خشکی دهان و لکه‌های قرمز در دهان همراه است.
4. بیماری زبان جغرافیایی با سایر علائم: در برخی از افراد، بیماری زبان جغرافیایی با سایر علائم مانند بیماری‌های پوستی و یا بیماری‌های گوارشی همراه است.

علت بروز زبان جغرافیایی

علت بیماری زبان جغرافیایی هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با این حال، برخی فرضیات درباره علت این بیماری وجود دارد که عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی: بعضی از تحقیقات نشان می‌دهند که بیماری زبان جغرافیایی به صورت خانوادگی انتقال پذیر است و بیماری در افرادی با تاریخچه خانوادگی بیماری بیشتر دیده می‌شود.
2. اضطراب و استرس: برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که استرس و اضطراب ممکن است باعث بروز بیماری زبان جغرافیایی شود. این بیماری در برخی از افراد پس از تجربه استرس، اضطراب و یا درد شدید دندان یا زبان رخ می‌دهد.
3. خلل در سیستم ایمنی: برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که بیماری زبان جغرافیایی ممکن است به علت خلل در سیستم ایمنی بدن ایجاد شود که باعث تحریک بافت‌های زبان و تغییر رنگ آن می‌شود.
4. عوامل محیطی: مصرف مواد غذایی تند و چسبنده، مصرف سیگار و مصرف الکل ممکن است باعث تحریک بافت‌های زبان شود و به بروز بیماری زبان جغرافیایی کمک کند.

برای کسب اطلاعات در مورد لکوپلاکی و راه های درمان آن کلیک کنید

افراد در معرض زبان جغرافیایی

بیماری زبان جغرافیایی به شکل عمومی در هر سنی و در هر جنسیتی می‌تواند رخ دهد. با این حال، برخی عوامل ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری شوند. برخی از عوامل ممکن شامل موارد زیر است:

1. سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی از بیماری زبان جغرافیایی می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری شود.
2. سن: بیماری زبان جغرافیایی ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در بین افراد بالای ۴۰ سال شایع است.
3. عوامل استرس زا: استرس ممکن است باعث تشدید علائم بیماری زبان جغرافیایی شود. بنابراین، افرادی که با عوامل استرس زا مثل اضطراب یا استرس شدید روبرو هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
4. بیماری‌های خاص: برخی بیماری‌های خاص مانند بیماری‌های ایمنی باعث تشدید علائم بیماری زبان جغرافیایی می‌شوند و باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می‌شوند.
5. عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند غذای تند و گرم، مصرف دخانیات، و استفاده از محصولات دندان‌‌‌‌پزشکی مانند خمیردندان حاوی لائور سولفات و فلوراید، ممکن است باعث تشدید علائم بیماری زبان جغرافیایی شوند.

علائم زبان جغرافیایی

بیماری زبان جغرافیایی (Geographic tongue) معمولاً بدون علائم و درد یا سایر عوارض جانبی ایجاد می‌شود. اگرچه در برخی افراد، ممکن است باعث احساس درد، سوزش یا تحریک در زبان شود. علائم بیماری زبان جغرافیایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. شکل نقشه‌ای زبان: این علامت برجسته‌ترین علامت بیماری زبان جغرافیایی است، که در آن بافت‌های زبان به شکل نقشه‌ای شکل می‌گیرد که به نظر می‌رسد چون بخش‌های مختلف آن سفید رنگند و درون آن‌ها بخش‌هایی قرمز رنگ قرار دارند. در بعضی از افراد، این نقشه‌ها ممکن است به صورت پوسته‌های سفید روی زبان نیز مشاهده شود.
2. تغییرات در رنگ زبان: به عنوان مثال، ممکن است بخش‌هایی از زبان به رنگ قرمز یا صورتی روشن تغییر کنند و یا بخش‌هایی از زبان به رنگ سفید یا خاکستری تغییر کنند.
3. درد: در برخی از افراد با بیماری زبان جغرافیایی، ممکن است باعث درد و سوزش در زبان شود. این درد معمولاً خفیف است و در بسیاری از موارد بهبود می‌یابد.
4. سایر علائم: در بعضی از افراد، ممکن است باعث ایجاد خشکی دهان و آفت‌های دهانی شود. همچنین در بعضی از موارد، بیماری زبان جغرافیایی با بیماری‌هایی مانند لوسپلاکیا (Luspalsy)، بیماری‌های پوستی و یا بیماری‌های گوارشی همراه باشد.

علائم زبان جغرافیایی در کودکان

بیماری زبان جغرافیایی (Geographic tongue) در کودکان نیز رخ می‌دهد و به طور کلی علائم و علت آن در کودکان مشابه بزرگسالان است. با این حال، در کودکان ممکن است بیماری زبان جغرافیایی با برخی علائم دیگر همراه باشد. علائم بیماری زبان جغرافیایی در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. شکل نقشه‌ای زبان: در بیشتر موارد، علامت برجسته بیماری زبان جغرافیایی در کودکان نیز شکل نقشه‌ای زبان است که به نظر می‌رسد چون بخش‌های مختلف آن سفید رنگند و درون آن‌ها بخش‌هایی قرمز رنگ قرار دارند.
2. تحریک و درد: در برخی از کودکان ممکن است باعث تحریک و درد در زبان شود. این درد معمولا خفیف است و در چند روز بهبود می‌یابد.
3. خشکی دهان: در بعضی از کودکان، بیماری زبان جغرافیایی با خشکی دهان و لکه‌های قرمز در دهان همراه است.
4. سایر علائم: در برخی از کودکان، بیماری زبان جغرافیایی با بیماری‌های دیگری مانند بیماری‌های پوستی و یا بیماری‌های گوارشی همراه است.

زبان جغرافیایی در نوزادان

بیماری زبان جغرافیایی در نوزادان نادر است ولی ممکن است رخ دهد. در این بیماری، زبان به شکل مناطق قرمز و سفید با مرزهای واضح شکل گرفته است. در ادامه، به بررسی علت، علائم و درمان بیماری زبان جغرافیایی در نوزادان می‌پردازیم:

• علت:

دلیل این بیماری در نوزادان هنوز مشخص نیست، اما ممکن است به دلیل مسائل ایمنی، حساسیت‌های غذایی یا عفونت‌های ویروسی باشد.

• علائم:

علائم بیماری زبان جغرافیایی در نوزادان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1. ظاهر مناطق قرمز و سفید در زبان با مرزهای واضح.
2. تحریک و حساسیت زبان، که ممکن است باعث سختی‌هایی در بلعیدن شود.
3. بازتاب نور در بیشتر مناطق زبان.
4. درد و تورم در ناحیه زبان.

نحوه تشخیص زبان جغرافیایی

تشخیص بیماری زبان جغرافیایی (Geographic tongue) بر اساس نمایش الگوی جغرافیایی در سطح زبان انجام می‌شود. برای تشخیص بیماری زبان جغرافیایی، پزشک معالج ممکن است از روش‌های زیر استفاده کند:

1. بررسی تاریخچه پزشکی: پزشک در ابتدا به تاریخچه پزشکی فرد مبتلا به بیماری زبان جغرافیایی توجه می‌کند تا از بروز علائم بیشتری پس از مصرف داروها و یا مواد غذایی خاص مطلع شود.
2. بررسی ظاهر زبان: پزشک با مشاهده زبان بیمار، بررسی الگوی جغرافیایی و لکه‌های قرمز و سفید روی زبان انجام می‌دهد.
3. بررسی علائم همراه: در صورتی که بیمار همراه با بیماری زبان جغرافیایی علائم دیگری نیز داشته باشد، پزشک ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و یا آزمایش‌های خون برای تشخیص علت احتمالی بیماری استفاده کند.

درمان زبان جغرافیایی

بیماری زبان جغرافیایی (Geographic tongue) معمولاً بی خطر است و به صورت خودبخود بهبود می‌یابد. با این حال، برخی روش‌های درمانی برای کاهش علائم و تحریک‌های مرتبط با بیماری زبان جغرافیایی وجود دارد. در ادامه به برخی از راه‌های درمانی بیماری زبان جغرافیایی اشاره می‌کنیم:

1. استفاده از محصولات آرامبخش: محصولات آرامبخش مانند دهانشویه‌ها و انواع ضد التهاب‌های دهانی می‌توانند به کاهش درد و تحریک زبان کمک کنند.
2. استفاده از محصولات مرطوب کننده: استفاده از محصولات مرطوب کننده مانند ژل‌های مخصوص دهان و انواع روغن‌های طبیعی می‌تواند به بهبود خشکی دهان و لکه‌های قرمز در دهان کمک کند.
3. استفاده از داروهای ضدالتهابی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی مانند استامینوفن، ایبوپروفن و کورتیکواستروئیدها را به شما تجویز کند تا به کاهش درد و تحریک زبان کمک کنند.
4. تغییر در رژیم غذایی: در برخی موارد، تغییر در رژیم غذایی می‌تواند به کاهش علائم بیماری زبان جغرافیایی کمک کند. به عنوان مثال، مصرف غذاهای غنی از ویتامین‌های B و C و مصرف مواد غذایی حاوی روغن‌های گیاهی می‌تواند به بهبود علائم کمک کند.
5. رعایت بهداشت دهان و دندان: رعایت بهداشت دهان و دندان با تمیز کردن دهان و استفاده از محصولات پاک‌کننده دهانی می‌تواند به بهبود علائم بیماری زبان جغرافیایی کمک کند.

درمان زبان جغرافیایی با طب سنتی

در طب سنتی، برخی گیاهان دارویی برای کاهش علائم بیماری زبان جغرافیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، همواره قبل از استفاده از هر نوع درمان طب سنتی باید با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که این روش درمانی برای شما مناسب است. در ادامه به برخی از گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی برای درمان بیماری زبان جغرافیایی اشاره می‌کنیم:

1. ریشه چوب مادر: ریشه چوب مادر به عنوان یک ضد التهاب طبیعی شناخته شده است و می‌تواند به کاهش التهاب و درد زبان کمک کند.
2. گل بابونه: گل بابونه به عنوان یک ضد التهاب طبیعی شناخته شده است و ممکن است به کاهش التهاب و درد زبان کمک کند.
3. برگ نعناع: برگ نعناع به عنوان یک ضد التهاب طبیعی شناخته شده است و ممکن است به کاهش التهاب و درد زبان کمک کند.
4. رزماری: رزماری به عنوان یک ضد التهاب طبیعی شناخته شده است و ممکن است به کاهش التهاب و درد زبان کمک کند.
5. چای سبز: چای سبز به عنوان یک ضد اکسیدان قوی شناخته شده است و ممکن است به بهبود سلامتی دهان و زبان کمک کند.

مقالات مرتبط:

1. هایپردونتیا یا تعدد دندانی را بشناسیم!
2. زبان موجدار یا اسکالوپ چیست؟ راه های درمان آن!
3. عقب رفتگی لثه چیست؟ راه های درمان آن!
4. بزرگی فک پایین چیست؟راه های درمان آن!

انواع سی پپ را بشناسیم!

دستگاه سی‌پپ (CPAP) یک دستگاه پزشکی است که برای درمان بیماری‌هایی مانند آپنه خواب (Sleep Apnea) استفاده می‌شود. در این حالت، فشار هوای خفیفی که توسط دستگاه CPAP تولید می‌شود، به راه های هوایی بیمار منتقل می‌شود تا بتواند آنها را باز نگه دارد و در نتیجه، بیماران بتوانند به طور طبیعی نفس بکشند و در حین خواب تنفس‌ شان به خوبی انجام شود. در واقع، دستگاه CPAP با ایجاد فشار مثبت در راه های هوایی بیمار، از توقف تنفس در حین خواب جلوگیری می‌کند و بهبود علائمی مانند خستگی، خواب آلودگی، افزایش فشار خون و افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند.

انواع سی پپ

دستگاه CPAP یکی از دستگاه‌های درمانی است که برای درمان بیماری‌های تنفسی مانند آپنه خواب (Sleep Apnea) استفاده می‌شود. در این بیماری، توقف تنفس در حین خواب رخ می‌دهد که می‌تواند باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی شود. دستگاه CPAP با ایجاد فشار مثبت در راه های هوایی بیمار، از توقف تنفس در حین خواب جلوگیری می‌کند و بهبود علائمی مانند خستگی، خواب آلودگی، افزایش فشار خون و افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند.

انواع دستگاه CPAP عبارتند از:

1. دستگاه CPAP استاندارد: این دستگاه بیشترین استفاده را در درمان بیماری آپنه خواب دارد و به طور معمول، شامل یک ماسک بینی و دهان است که به دستگاه متصل می‌شود.
2. دستگاه APAP: این دستگاه از یک الگوریتم خودتنظیم استفاده می‌کند و فشار هوا را به طور خودکار تنظیم می‌کند. این دستگاه برای بیمارانی که فشار هوای متفاوتی در طول شب نیاز دارند، مناسب است.
3. دستگاه BiPAP: این دستگاه دارای دو سطح فشار است و در افرادی که با دستگاه CPAP به درستی جواب نمی‌دهند، استفاده می‌شود. در این دستگاه، فشار هوا در حین تنفس، از سطح بالا شروع می‌شود و در حین خروج هوا از راه هوایی، به سطح پایین تر می‌رود.
4. دستگاه VPAP: این دستگاه به همان شکل که دستگاه BiPAP عمل می‌کند، عمل می‌کند، با این تفاوت که به منظور درمان بیمارانی استفاده می‌شود که نفس کشیدن و تنفس کردن در طول شب به دلیل اختلالات تنفسی سخت است.

برای کسب اطلاعات در مورد ونتیلاتور و انواع آن کلیک کنید

سی پپ بانگو

CPAP Bongo یک دستگاه تنفسی است که برای درمان بیماری‌های تنفسی مانند بیماری خواب آلودگی مزمن (OSA) استفاده می‌شود. این دستگاه شامل اجزای مختلفی است که هر کدام وظایف خاصی را بر عهده دارند. اجزای مختلف CPAP Bongo عبارتند از:

1. دستگاه CPAP: این قسمت اصلی دستگاه است که برای تولید فشار هوای مثبت به کمک یک کمپرسور استفاده می‌شود. فشار هوا توسط دستگاه CPAP Bongo به ماسک انتقال داده شده و به تنفس بیمار کمک می‌کند.
2. ماسک: ماسک برای ایجاد فشار مثبت در راه‌های هوایی بیمار استفاده می‌شود و باید به طور مناسب بر روی صورت بیمار قرار گیرد تا به خوبی عمل کند. ماسک‌ها در انواع مختلفی به ازای نیاز بیمار در دستگاه CPAP Bongo استفاده می‌شوند.
3. لوله هوا: لوله هوا برای انتقال هوا از دستگاه CPAP Bongo به ماسک استفاده می‌شود. این لوله باید برای جلوگیری از تنگ شدن مسیر هوا، بدون انحنا و با قطر مناسب باشد.
4. فیلتر: فیلتر در دستگاه CPAP Bongo برای جلوگیری از ورود ذرات خارجی به دستگاه و راه تنفس بیمار استفاده می‌شود. فیلترها به دو نوع قابل شستشو و یکبار مصرف تولید می‌شوند و باید به دوره‌های منظم تعویض شوند.
5. باتری: باتری در دستگاه CPAP Bongo برای استفاده در مواقعی که دسترسی به برق ندارید، استفاده می‌شود. باتری باید به دوره‌های منظم شارژ شود و باید به دوره‌های منظم تعویض شود.
6. صفحه نمایش: این قسمت برای نمایش فشار هوا و سایر پارامترهای مربوط به دستگاه CPAP Bongo استفاده می‌شود.
7. کیف حمل: کیف حمل برای نگهداری دستگاه CPAP Bongo و لوازم جانبی آن استفاده می‌شود.

CPAP Bongo دارای ابعاد کوچک و وزن سبک است که به راحتی قابل حمل است. این دستگاه قابلیت اتصال به باتری و استفاده در مواقعی که دسترسی به برق ندارید را داراست. همچنین، CPAP Bongo با توجه به طراحی خاص خود، به عنوان یک دستگاه راحت و کارآمد استفاده در سفر و مسافرت شناخته شده است.

دستگاه اتو سی پپ

دستگاه اتوسی‌پیپ (Auto CPAP) یا همان APAP یک دستگاه تنفسی است که برای درمان بیماری‌های تنفسی مانند بیماری خواب آلودگی مزمن (OSA) استفاده می‌شود. از دستگاه APAP در مواردی استفاده می‌شود که فشار هوای مثبت مورد نیاز برای درمان OSA با CPAP تغییر می‌کند. در واقع، دستگاه APAP با توجه به نیازهای تنفسی بیمار، فشار هوای مثبت را به صورت خودکار تنظیم می‌کند.

برخلاف دستگاه CPAP که یک فشار هوای ثابت برای درمان OSA ایجاد می‌کند، دستگاه APAP فشار هوای مثبت را به صورت خودکار برای بیمار تنظیم می‌کند. برای این کار، دستگاه APAP با استفاده از سنسورها و الگوریتم‌های خودکار، فشار هوای مثبت را به صورت مداوم تنظیم می‌کند. این امر به کاهش خستگی و خواب آلودگی در بیماران کمک می‌کند و بهبود تنفس و خواب بیمار را تسریع می‌کند.

دستگاه APAP شامل اجزای مختلفی است که هر کدام وظایف خاصی را بر عهده دارند. اجزای مختلف دستگاه APAP عبارتند از:

1. دستگاه APAP: این قسمت اصلی دستگاه است که برای تولید فشار هوای مثبت به کمک یک کمپرسور استفاده می‌شود. در دستگاه APAP، فشار هوای مثبت به صورت خودکار تنظیم می‌شود.
2. ماسک: ماسک برای ایجاد فشار مثبت در راه‌های هوایی بیمار استفاده می‌شود و باید به طور مناسب بر روی صورت بیمار قرار گیرد تا به خوبی عمل کند. ماسک‌ها در انواع مختلفی به ازای نیاز بیمار در دستگاه APAP استفاده می‌شوند.
3. لوله هوا: لوله هوا برای انتقال هوا از دستگاه APAP به ماسک استفاده می‌شود. این لوله باید برای جلوگیری از تنگ شدن مسیر هوا، بدون انحنا و با قطر مناسب باشد.
4. فیلتر: فیلتر در دستگاه APAP برای جلوگیری از ورود ذرات خارجی به دستگاه و راه تنفس بیمار استفاده می‌شود. فیلترها به دو نوع قابل شستشو و یکبار مصرف تولید می‌شوند و باید به دوره‌های منظم تعویض شوند.
5. صفحه نمایش: این قسمت برای نمایش فشار هوا و سایر پارامترهای مربوط به دستگاه APAP استفاده می‌شود.
6. کیف حمل: کیف حمل برای نگهداری دستگاه APAP و لوازم جانبی آن استفاده می‌شود.

دستگاه APAP دارای ابعاد کوچک و وزن سبک است که به راحتی قابل حمل است. همچنین، دستگاه APAP با توجه به طراحی خاص خود، به عنوان یک دستگاه راحت و کارآمد استفاده در سفر و مسافرت شناخته شده است.

ماسک سی پپ

ماسک در دستگاه CPAP یکی از اجزای مهم است که باید به درستی انتخاب و استفاده شود تا درمان بیماری‌های تنفسی به خوبی انجام شود. ماسک برای ایجاد فشار مثبت در راه های هوایی بیمار استفاده می‌شود و باید به طور مناسب بر روی صورت بیمار قرار گیرد تا به خوبی عمل کند.

1. ماسک بینی: این نوع ماسک برای بیمارانی که به طور طبیعی از طریق بینی نفس می‌کشند، مناسب است. این ماسک روی بینی بیمار قرار گرفته و با کمک بند، به دستگاه CPAP متصل می‌شود.
2. ماسک بینی-دهانی: این نوع ماسک برای بیمارانی که به طور طبیعی از طریق بینی و دهان نفس می‌کشند، مناسب است. این ماسک بر روی بینی و دهان بیمار قرار گرفته و با کمک بند، به دستگاه CPAP متصل می‌شود.
3. ماسک دهانی: این نوع ماسک برای بیمارانی که به دلیل مشکلاتی مانند اختلالات بینی، نمی‌توانند از طریق بینی نفس بکشند، مناسب است. این ماسک بر روی دهان بیمار قرار گرفته و با کمک بند، به دستگاه CPAP متصل می‌شود.
4. ماسک Full Face: این نوع ماسک برای بیمارانی که به دلیل مشکلاتی مانند بند شدن بینی، نمی‌توانند از طریق بینی نفس بکشند و همچنین برای بیمارانی که به دلیل مشکلات دندانی، نمی‌توانند ماسک بینی-دهانی را استفاده کنند، مناسب است. این ماسک بر روی بینی و دهان و همچنین پوست چهره بیمار قرار گرفته و با کمک بند، به دستگاه CPAP متصل می‌شود.

سی پپ در نوزادان

در نوزادان، OSA ممکن است به علت عوامل متفاوتی مانند ضعف عضلات ریه، عفونت‌های تنفسی، اختلالات ساختاری تنفسی و یا انسداد مجاری تنفسی علتی از خواب آلودگی باشد.

در درمان OSA در نوزادان، سی‌پی‌پ به‌طور معمول با استفاده از یک ماسک و یا نرمال نوزادی استفاده می‌شود که روی بینی و دهان قرار می‌گیرد. در واقع، سی‌پی‌پ در نوزادان به صورت نرمال یا از طریق دستگاه CPAP نوزادی اجرا می‌شود که فشار هوای مثبت را برای ایجاد باز شدگی راه‌های هوایی نوزاد تولید می‌کند.

سی‌پی‌پ در نوزادان به دلیل ساختاری ناهمسانگرد بین راه‌های هوایی و اندازه کوچک آنان، دارای چالش‌های خاصی است. برای مثال، سی‌پی‌پ در نوزادان باید با فشار کمتری شروع شود و به تدریج افزایش یابد تا به فشار مثبت مورد نیاز برای باز شدگی راه‌های هوایی نوزاد برسد. همچنین، ماسک باید به طور مناسب بر روی بینی و دهان نوزاد قرار گیرد تا فشار هوای مثبت به خوبی عمل کند و نوزاد را به خوبی تغذیه کند.

در برخی از موارد، برای درمان OSA در نوزادان، از دستگاه سی‌پی‌پ نوزادی با فشار هوای مثبت خودکار (APAP) استفاده می‌شود. دستگاه APAP به صورت خودکار فشار هوای مثبت را برای باز شدگی راه‌های هوایی نوزاد تنظیم می‌کند و به این ترتیب، تنظیم فشار مثبت به صورت دستی نیاز نیست.

بیماری های قابل درمان با سی پپ

سی‌پی‌پ (CPAP) یکی از روش‌های درمان بسیار موثر در بسیاری از بیماری‌های تنفسی است که باعث خواب آلودگی می‌شوند. بعضی از بیماری‌هایی که ممکن است با استفاده از CPAP درمان شوند عبارتند از:

1. بیماری خواب آلودگی مزمن (OSA): OSA یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که با استفاده از CPAP قابل درمان است. در این بیماری، مسیرهای تنفسی بیمار در حین خواب بسته می‌شوند و با استفاده از فشار هوای مثبت ایجاد شده توسط CPAP، باز می‌شوند.
2. بیماری انسداد مزمن ریه (COPD): COPD یک بیماری تنفسی است که باعث مشکل در تنفس می‌شود و ممکن است با استفاده از CPAP تحت درمان قرار گیرد.
3. شب‌انفارکشی: شب‌انفارکشی یک بیماری تنفسی است که باعث بسته شدن مسیرهای تنفسی در حین خواب می‌شود. با استفاده از CPAP، فشار هوای مثبت ایجاد می‌شود و این باعث باز شدن مسیرهای تنفسی و جلوگیری از بسته شدن آنها می‌شود.
4. بیماری‌های قلبی: در برخی بیماری‌های قلبی، ممکن است CPAP برای تسکین علائم مربوط به بیماری مورد استفاده قرار گیرد.
5. بیماری‌های کبدی: برخی بیماری‌های کبدی ممکن است باعث تنگی نفس در بیمار شوند. با استفاده از CPAP، فشار هوای مثبت ایجاد می‌شود و این باعث تسکین علائم و بهبود تنفس بیمار می‌شود.

عوارض جانبی سی پپ

1. خشکی و تحریک در ناحیه ماسک: با توجه به اینکه ماسک بینی و دهان در این دستگاه به کار می‌رود، ممکن است پوست اطراف ماسک خشک یا تحریک شود.
2. عطسه و سرفه: استفاده از دستگاه CPAP ممکن است باعث بروز عطسه و سرفه شود.
3. سردرد: برخی از بیماران ممکن است در حین استفاده از دستگاه CPAP با سردرد مواجه شوند.
4. تنفس سطحی: در برخی از موارد، بیماران ممکن است به دلیل استفاده از دستگاه CPAP، تنفس سطحی را تجربه کنند.
5. نفخ شکم: برخی از بیماران ممکن است به دلیل استفاده از دستگاه CPAP، با نفخ شدن شکم و گازهای روده‌ای مشکل داشته باشند.
6. عدم تحمل ناحیه ماسک: برخی از بیماران ممکن است نتوانند با ماسک بینی و دهان که برای استفاده از دستگاه CPAP استفاده می‌شود، سازگاری پیدا کنند و عدم تحمل ناحیه ماسک را تجربه کنند.
7. عفونت: برخی از بیماران ممکن است در نتیجه استفاده از دستگاه CPAP، با عفونت‌های راه تنفسی مواجه شوند.

همچنین، در صورتی که دستگاه CPAP به طور نادرست تنظیم شود یا ماسک به درستی قرار داده نشود، ممکن است با مشکلاتی مانند خفگی، خواب آلودگی و تنفس ناصحیح مواجه شوید. بنابراین، برای استفاده بهینه و ایمن از دستگاه CPAP، تنظیمات و استفاده از ماسک به درستی بسیار مهم است و باید توسط پزشک یا کارشناس متخصص تنظیم شود.

مقالات مرتبط:

1. علائم کبد چرب و راههای کنترل و درمان آن! (۱)
2. کاربردهای پارالل فیزیوتراپی! (۱)
3. عوارض و خطرات مصرف بیش از حد پروتئین برای بدن (۱)
4. دستگاه بخور، از تاریخچه تا نگهداری آن! (۱)

هیرشپرونگ کودکان را بهتر بشناسیم از صفر تا صد!

بیماری هیرشپرونگ یک بیماری نادر و خطرناک است که می‌تواند در نوزادان و کودکان رخ دهد. این بیماری ناشی از نامتعادلی عضلاتی-عصبی در روده است که موجب جلوگیری از حرکات روده‌ای و تخلیه معمول مدفوع می‌شود.

در بیماران هیرشپرونگ، بخشی از روده به نام “قسمت پایینی بزرگ روده” (sigmoid colon) به صورت غیر طبیعی تغذیه می‌شود و عضلات آن نمی‌توانند به درستی کار کنند. به دلیل این مسئله، مدفوع در این بخش از روده گرفتار می‌شود و نمی‌تواند به درستی تخلیه شود.

علت بروز هیرشپرونگ کودکان

علت دقیق بروز بیماری هیرشپرونگ هنوز به طور دقیق مشخص نشده است، اما برخی عوامل می‌توانند باعث ایجاد این بیماری شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:

1. عوامل ژنتیکی: بیماری هیرشپرونگ ممکن است به دلیل وراثت ژنتیکی در برخی خانواده‌ها بروز کند.
2. عوامل مربوط به بارداری: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که برخی عوامل مانند عفونتها و مصرف مواد مخدر در دوران بارداری ممکن است باعث بروز بیماری هیرشپرونگ در نوزاد شوند.
3. عوامل مربوط به زایمان: برخی مطالعات نشان داده‌اند که بیماری هیرشپرونگ ممکن است به دلیل مشکلات زایمانی مانند کم‌خونی، استفراغ مکرر مادر در دوران بارداری، خطر ایستادگی قلبی و تنفسی و غیره رخ دهد.
4. عوامل مربوط به بیماری‌های دیگر: برخی بیماری‌های دیگر مانند مشکلات گوارشی و عصبی ممکن است باعث بروز بیماری هیرشپرونگ در نوزاد شوند.

برای کسب اطلاعات در مورد انتروکولیت نکروزان در نوزادان کلیک کنید

علائم هیرشپرونگ کودکان

علائم بیماری هیرشپرونگ ممکن است در نوزادان و کودکان متفاوت باشد و به شدت متغیر باشد، اما علائم شایعی که ممکن است در بیماران هیرشپرونگ دیده شود عبارتند از:

1. تورم شکم: بیشترین علامت بیماری هیرشپرونگ تورم شکم است. این تورم ممکن است شدید باشد و باعث احساس سختی شکم در بیمار شود.
2. استفراغ: بیماران هیرشپرونگ ممکن است به طور مکرر استفراغ کنند.
3. عدم تخلیه مدفوع: بیماران هیرشپرونگ ممکن است به شدت دچار مشکلات تخلیه مدفوع باشند، به طوری که مدفوع بسیار کمی یا در بعضی موارد هیچ مدفوعی تخلیه نشود.
4. مدفوع نامنظم: در بعضی موارد، بیماران هیرشپرونگ ممکن است مدفوع‌های نامنظم داشته باشند، به عنوان مثال، مدفوع خشک و سفت یا مدفوع مایع و درشت.
5. تب: بیماران هیرشپرونگ ممکن است تب داشته باشند، که معمولاً با درد شکم همراه است.
6. افت فشار خون: در بعضی موارد، بیماران هیرشپرونگ ممکن است فشار خونشان ناگهانی کاهش یابد.
7. عدم رشد و وزن کم: بیماران هیرشپرونگ ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی و تغذیه‌ای، وزن کم و عدم رشد داشته باشند.

نحوه تشخیص هیرشپرونگ کودکان

تشخیص بیماری هیرشپرونگ ممکن است با استفاده از ترکیبی از تاریخچه بیماری، بررسی فیزیکی و آزمایش‌های تصویربرداری صورت گیرد. مراحل تشخیص بیماری هیرشپرونگ عبارتند از:

1. تاریخچه بیماری: پزشک با بررسی تاریخچه بیماری فرزند شما، اطلاعاتی را در مورد علائم و نشانه‌های بیماری، فراوانی آنها و احتمال وجود بیماری هیرشپرونگ در خانواده شما به دست می‌آورد.
2. بررسی فیزیکی: پزشک با بررسی شکم و روده‌ها و تشخیص وجود تورم و سفتی در شکم و همچنین بررسی وجود تنگی در روده‌ها و درد شکم، احتمال بیماری هیرشپرونگ را بررسی می‌کند.
3. آزمایش‌های تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری مانند رادیولوژیک یا تصویربرداری با اشعه X، سونوگرافی، کامپیوتر تاموگرافی (CT) و رزونانس مغناطیسی (MRI) ممکن است برای تشخیص بیماری هیرشپرونگ استفاده شوند. در این آزمایش‌ها، نوع بیماری، محل و میزان تاثیر آن بر روده‌ها بررسی می‌شود.
4. آزمایش‌های بیماری‌شناسی: آزمایش‌های بیماری‌شناسی مانند بیوپسی روده و آزمایش رنگ آمیزی ممکن است برای تشخیص بیماری هیرشپرونگ استفاده شوند.

راه های درمان هیرشپرونگ کودکان

درمان بیماری هیرشپرونگ بستگی به نوع و شدت بیماری و محل تاثیر آن بر روده‌ها دارد. در برخی موارد، درمان نیاز به جراحی دارد. در دیگر موارد، درمان می‌تواند شامل تغییرات در تغذیه و داروها باشد. راه‌های درمان بیماری هیرشپرونگ عبارتند از:

1. جراحی: در بیشتر موارد بیماری هیرشپرونگ نوزادان، جراحی برای برطرف کردن بخش مبتلا به بیماری لازم است. در جراحی، بخشی از روده که تحت تاثیر بیماری است، برداشته می‌شود و روده سالم به دو دسته‌بندی معمول و بخشی که مبتلا به هیرشپرونگ بوده، بازگردانده می‌شود.
2. تغییرات در تغذیه: در برخی موارد، تغییرات در تغذیه می‌تواند به بهبود علائم بیماری هیرشپرونگ کمک کند. در برخی موارد، ممکن است با تغییرات در تغذیه، مانند تغییر در جایگاه تغذیه‌ای، تغییر در نوع غذاها و یا افزایش فرکانس و کمیت تغذیه، علائم بیماری کاهش یابد.
3. داروها: در برخی موارد، داروها می‌توانند به بهبود علائم بیماری هیرشپرونگ کمک کنند، به عنوان مثال داروهای ضد التهاب و ضد عفونی کننده ممکن است برای کاهش التهاب و عفونت در روده بیماران هیرشپرونگ تجویز شود.
4. مراقبت‌های پرستاری: در مواردی که بیماری هیرشپرونگ با عفونت و التهابات شدیدی همراه است، نیاز به مراقبت‌های پرستاری ویژه برای درمان عفونت و حفظ تعادل الکترولیتی بیمار است.

درمان دارویی

بیماری هیرشپرونگ در کودکان، معمولاً با استفاده از جراحی، درمان می‌شود. اما در برخی موارد، به دلیل عدم امکان جراحی یا عدم تمایل والدین به جراحی، درمان دارویی به عنوان یک گزینه در نظر گرفته می‌شود. درمان دارویی هیرشپرونگ کودکان، به این صورت است که با استفاده از داروهایی که تاثیر مستقیمی بر روی تعادل بین عضلات صاف روده دارند، سعی می‌شود بیماری کنترل شود. در ادامه، به برخی از داروهای استفاده شده در درمان هیرشپرونگ کودکان اشاره می‌کنیم:

1. داروهای ضداسپاسم: این داروها به منظور کنترل تقلصات عضلانی در روده استفاده می‌شوند، که در نتیجه باعث تسکین علائم هیرشپرونگ می‌شوند. برخی از داروهای ضداسپاسم شامل دیازپام (Diazepam)، هیوسین (Hyoscyamine) و پیریدوستی گم (Piridostigmine) هستند.
2. داروهای لاکتوز: این داروها به منظور کنترل علائم هیرشپرونگ مانند اسهال و تحریکات امحاء استفاده می‌شوند. برخی از داروهای لاکتوز شامل لاکتولوز (Lactulose) و لاکتاز (Lactase) هستند.
3. داروهای ضد التهاب: در برخی موارد، استفاده از داروهای ضد التهاب مانند سالازوپیرین (Sulphasalazine) و مزالامین (Mesalamine) می‌تواند به کنترل علائم هیرشپرونگ کودکان کمک کند.
4. داروهای ضداسید: این داروها به منظور کنترل اسیدیته معده و کاهش تحریکات مربوط به روده استفاده می‌شوند. برخی از داروهای ضداسید شامل رانیتیدین (Ranitidine) و اومپرازول (Omeprazole) هستند.

جراحی هیرشپرونگ کودکان

1. جراحی باز: در این روش، جراحی برای برداشتن بخشی از روده که تحت تاثیر بیماری هیرشپرونگ است، انجام می‌شود. سپس، بخش سالمی از روده بازگردانده می‌شود.
2. جراحی بسته: در این روش، بخش آسیب دیده از روده بسته شده و به روده‌های سالم متصل می‌شود.
3. جراحی انتقال روده: در برخی موارد، بخشی از روده که تحت تاثیر بیماری هیرشپرونگ است، برداشته می‌شود و به جای آن، روده سالمی که از بیمار دیگری برداشته شده است، جایگزین می‌شود.

در هر صورت، جراحی هیرشپرونگ نوزادان، یک جراحی پیچیده و حساس است و نیاز به تجربه و مهارت بالای پزشکان جراح دارد. پس از جراحی، بیمار نیاز به مراقبت‌های خاصی دارد و باید رژیم غذایی خاصی را دنبال کند. همچنین، ممکن است برای کنترل درد و پیشگیری از عفونت‌ها، داروهایی به بیمار تجویز شود. به همین دلیل، باید جراحی هیرشپرونگ نوزادان توسط پزشکان متخصص و با تجربه انجام شود تا به بهترین نتیجه برسد.

عوارض جراحی هیرشپرونگ کودکان

عمل جراحی هیرشپرونگ کودکان، مانند هر جراحی دیگری، ممکن است با عوارضی همراه باشد. برخی از عوارض متداول جراحی هیرشپرونگ کودکان عبارتند از:

1. التهاب و عفونت: عفونت در محل جراحی، یکی از عوارض شایع جراحی هیرشپرونگ کودکان است. این عفونت ممکن است باعث تورم، درد، تب، ترشح یا خروج مایعات از محل جراحی شود.
2. خونریزی: خونریزی از محل جراحی، عارضه دیگری است که ممکن است پس از جراحی هیرشپرونگ کودکان رخ دهد.
3. نارسائی عملکرد روده: جراحی هیرشپرونگ کودکان ممکن است باعث نارسائی عملکرد روده شود که ممکن است منجر به علائمی مانند تب، استفراغ، اسهال، تغذیه ناکافی و بیماری‌های مرتبط با گوارش شود.
4. نارسائی کبد: در برخی موارد، جراحی هیرشپرونگ کودکان ممکن است باعث نارسائی کبد شود که ممکن است با علائمی مانند بیماری‌های پوستی، کبد چرب و مشکلات در کارکرد کبد همراه باشد.
5. علائم و عوارض عمومی: بعضی از علائم و عوارض عمومی ممکن است پس از جراحی هیرشپرونگ کودکان رخ دهند، مانند تب، درد شدید، تنگی نفس، استفراغ و اختلالات در خواب.

عوارض عدم درمان هیرشپرونگ

عدم درمان بیماری هیرشپرونگ می‌تواند منجر به عوارض جدی و گاهاً معمولاً غیرقابل برگشتی شود. برخی از عوارض عدم درمان هیرشپرونگ نوزادان عبارتند از:

1. تحریکات امحاء: بیماری هیرشپرونگ می‌تواند باعث تحریکات مکرر امحاء شود که ممکن است باعث عوارضی مانند اسهال، استفراغ، کاهش وزن و بیماری‌های مرتبط با گوارش شود.
2. رشد ناصحیح: بیماری هیرشپرونگ می‌تواند باعث کاهش وزن و رشد ناصحیح شود، در موارد شدید ممکن است باعث تغذیه ناکافی و فشار بر روی سیستم ایمنی بیمار شود.
3. عفونت: بیماری هیرشپرونگ می‌تواند باعث عفونت‌های مکرر در روده و سیستم گوارش شود.
4. تشکیل تومور: در برخی موارد، بیماری هیرشپرونگ می‌تواند منجر به تشکیل تومورهای خطرناک در روده شود.
5. نارسایی کبد: در برخی موارد، عدم درمان بیماری هیرشپرونگ می‌تواند باعث نارسایی کبد شود که ممکن است با علائمی مانند بیماری‌های پوستی، کبد چرب و مشکلات در کارکرد کبد همراه باشد.

بیماری های مرتبط

برخی از بیماری‌های مرتبط با هیرشپرونگ عبارتند از:

1. بیماری هیپرگانگرنونیسم (Hirschsprung-associated enterocolitis): این بیماری ممکن است در بیماران هیرشپرونگ رخ دهد که باعث التهاب و عفونت در روده و شدت علائم هیرشپرونگ می‌شود.
2. بیماری کوچک قد (Short bowel syndrome): این بیماری ممکن است در بیماران هیرشپرونگ بعد از جراحی برای برطرف کردن بخش مبتلا به بیماری رخ دهد. در این بیماری، بخشی از روده برداشته می‌شود که ممکن است باعث کاهش جذب مواد مغذی و مشکلات تغذیه‌ای شود.
3. بیماری رفلاکس گاستروازوفاژی (Gastroesophageal reflux disease – GERD): این بیماری ممکن است در بیماران هیرشپرونگ باشد که باعث بروز علائم احتراقی در گلو و مشکلات تغذیه‌ای شود.
4. بیماری تنبلی معده (Gastroparesis): این بیماری ممکن است در بیماران هیرشپرونگ باشد که باعث کاهش حرکت معده و مشکلات گوارشی مرتبط با آن شود.
5. بیماری‌های ایمنی: برخی بیماری‌های ایمنی مانند بیماری کلیوی و بیماری هاشیموتو ممکن است با بیماری هیرشپرونگ همراه باشند.

مقالات مرتبط:

1. سلیاک در کودکان را بشناسیم!
2. التهاب مزمن روده یا کرون در کودکان را بشناسیم!
3. زخم معده در کودکان، از علت تا درمان!
4. رفلاکس معده در کودکان را بهتر بشناسیم!

لکوپلاکی چیست؟ درمان آن چگونه است؟

لکوپلاکی یا سفیدکژنه یک بیماری بدخیم ضایعه‌ای در مخاط دهان است که باعث تشکیل خطوط سفید روی کناره‌های زبان و سایر نواحی دهان می‌شود. این بیماری معمولاً بی خطر است و به صورت تصادفی در برخی افراد دیده می‌شود، اما در برخی افراد ممکن است به شدت پیشرفت کرده و به بیماری بدخیم تبدیل شود.

انواع لکوپلاکیا

لکوپلاکیاها یا ضایعات سفید رنگ در دهان، به صورت متفاوتی با توجه به شکل و نوع آنها طبقه‌بندی می‌شوند. برخی از انواع لکوپلاکیاها عبارتند از:

1. لکوپلاکیای هموژن: این نوع لکوپلاکیا به شکل یک ضایعه صاف و هموژن و با رنگ سفید یا کرمی روی بافت داخل دهان دیده می‌شود. این نوع لکوپلاکیا بیشتر در زبان و دهانه‌ها دیده می‌شود و معمولاً بی خطر است.
2. لکوپلاکیای ندولار: این نوع لکوپلاکیا به شکل ضایعات گرد و ندولی با رنگ سفید یا کرمی می‌باشد. این نوع لکوپلاکیا بیشتر در بخش‌هایی از دهان که در مستقیم نور خورشید نیستند، مانند بخش داخلی لب‌ها و گوشه‌های دهان دیده می‌شود.
3. لکوپلاکیای زگیلی: این نوع لکوپلاکیا به شکل خطوط سفید روی بافت داخل دهان و بیشتر در کناره‌های زبان دیده می‌شود. این نوع لکوپلاکیا ممکن است باعث تحریک و درد در بیمار شود.
4. لکوپلاکیای زگیلی پرولیفراتیو: این نوع لکوپلاکیا به شکل ضایعات دارای سطوح خوشه‌ای و مشبک با رنگ سفید یا کرمی روی بافت داخل دهان دیده می‌شود. این نوع لکوپلاکیا ممکن است باعث تحریک و درد در بیمار شود و در صورت پیشرفت بیماری، به بیماری بدخیم تبدیل شود.

علت لکوپلاکیا

علت لکوپلاکیا هنوز به طور کامل مشخص نیست ولی برخی عوامل ممکن است برای ایجاد و پیشرفت آن موثر باشند. برخی از عوامل موثر در ایجاد لکوپلاکیا عبارتند از:

1. عفونت‌ها: برخی از عفونت‌های باکتریایی و ویروسی می‌توانند باعث تحریک و ایجاد لکوپلاکیا شوند.
2. تغذیه نامناسب: تغذیه نامناسب و فقر غذایی می‌تواند منجر به ایجاد لکوپلاکیا شود.
3. سیگار: سیگار کشیدن با عوارض بسیاری مواجه است و می‌تواند به ایجاد لکوپلاکیا و بیماری‌های دیگری در دهان منجر شود.
4. مصرف الکل: مصرف الکل می‌تواند باعث ایجاد لکوپلاکیا شود و به علت خشک کردن بافت دهان باعث افزایش خطر آسیب به بافت دهانی شود.
5. برخی داروها: مصرف برخی داروها می‌تواند به عنوان عامل ایجاد لکوپلاکیا عمل کند.
6. عوامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی بیشتر به لکوپلاکیا در معرض هستند.
7. تحریک مکانیکی: برخی از فعالیت‌های مکانیکی مانند گرفتن دندان یا استفاده از پروتزهای دندانی می‌توانند باعث تحریک و ایجاد لکوپلاکیا شوند.

علائم لکوپلاکیا

علائم لکوپلاکیا ممکن است به صورت متفاوتی در بین افراد مشاهده شود و بسته به نوع و شدت آن می‌تواند متفاوت باشد. برخی از علائم شایع لکوپلاکیا عبارتند از:

1. خطوط یا ضایعات سفید رنگ روی بافت داخل دهان، به خصوص در کناره‌های زبان، لب و دهانه‌ها
2. درد و تحریک در مناطق دارای لکوپلاکیا
3. سوزش و درد در دهان
4. تغییر رنگ و شکل بافت داخل دهان
5. خونریزی در صورت آسیب به لکوپلاکیا
6. بروز التهاب و عفونت در منطقه دارای لکوپلاکیا
7. بروز خارش در مناطق دارای لکوپلاکیا
8. در صورت پیشرفت بیماری، افزایش اندازه و تعداد لکوپلاکیاها

نحوه تشخیص لکوپلاکیا

برای تشخیص لکوپلاکیا، پزشک دندانپزشک متخصص بررسی دقیقی از داخل دهان انجام می‌دهد و برای تایید تشخیص، ممکن است از روش‌های تشخیصی متفاوتی استفاده کند. برخی از روش‌های تشخیصی لکوپلاکیا عبارتند از:

1. بررسی دیداری: پزشک با استفاده از یک مایکروسکوپ دهانی، بافت داخل دهان را بررسی می‌کند و علائم لکوپلاکیا را بررسی می‌کند.
2. بررسی بافت شناسی: در صورت نیاز، نمونه بافت از منطقه مشکوک به لکوپلاکیا برداشته می‌شود و با استفاده از روش‌های بافت شناسی، تشخیص دقیقی از نوع لکوپلاکیا برای بیمار تعیین می‌شود.
3. دستگاه پیوسته پرتودهی: با استفاده از دستگاه پیوسته پرتودهی، تصاویر دقیقی از لکوپلاکیا و محیط اطراف آن ایجاد می‌شود تا پزشک بتواند از نوع و شدت لکوپلاکیا اطلاعات بیشتری کسب کند.
4. بررسی بافت شناسی مولکولی: این روش جدیدتری است که با استفاده از روش‌های مولکولی، تشخیص دقیقی از نوع لکوپلاکیا و مشخصه‌های آن ارائه می‌دهد.

درمان لکوپلاکیا

درمان لکوپلاکیا بستگی به نوع و شدت بیماری، علت آن و وضعیت عمومی بیمار دارد. برخی از روش‌های درمانی لکوپلاکیا عبارتند از:

1. رعایت بهداشت دهان: رعایت بهداشت دهان، شامل مسواک زدن دو بار در روز، استفاده از پاستیل یا شیرینی بدون قند، مصرف آب بیشتر و اجتناب از سیگار و مصرف الکل می‌تواند برای پیشگیری و درمان لکوپلاکیا مفید باشد.
2. داروهای ضد التهاب: در صورت وجود التهاب در منطقه دارای لکوپلاکیا، پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند.
3. مصرف ویتامین‌ها: مصرف ویتامین‌های مختلف مانند ویتامین C و ویتامین B12 می‌تواند به بهبود و درمان لکوپلاکیا کمک کند.
4. کریوتراپی: در این روش، با استفاده از یک فلز سرد، بافت داخل دهان یخبندان شده و لکوپلاکیا به طور موضعی تخریب می‌شود.
5. لیزر درمانی: در این روش، با استفاده از لیزر، بافت داخل دهان به طور موضعی تخریب می‌شود.
6. جراحی: در صورت لزوم، پزشک ممکن است اقدام به جراحی برای برداشتن لکوپلاکیاهای بزرگ و مزاحم نماید.

دارو ها

درمان دارویی لکوپلاکیا شامل استفاده از محصولات دارویی مختلف است که باعث کاهش التهاب و تسکین علائم بیماری می‌شوند. در زیر به برخی از داروهای معمول برای درمان لکوپلاکیا اشاره می‌کنیم:

1. کورتیکواستروئیدها: این داروها باعث کاهش التهاب و تسکین علائم لکوپلاکیا می‌شوند. این داروها می‌توانند به صورت خوراکی، محلول دهانی و یا اسپری استفاده شوند.
2. تریامسینولون: این دارو یک استروئید قوی است که به صورت محلول دهانی یا اسپری استفاده می‌شود و باعث کاهش التهاب و تسکین علائم لکوپلاکیا می‌شود.
3. دانازول: این دارو به صورت خوراکی استفاده می‌شود و به عنوان یک داروی ضد التهابی در درمان لکوپلاکیا مفید است.
4. متوترکسات: این دارو به عنوان یک داروی ضد التهابی و سیتوتوکسیک در درمان لکوپلاکیا استفاده می‌شود. این دارو به صورت خوراکی یا تزریقی استفاده می‌شود.
5. سیکلوسپورین: این دارو یک داروی ضد التهابی و ایمونوساپرسور است که به صورت خوراکی استفاده می‌شود و در درمان لکوپلاکیا مفید است.
6. آزاتیوپرین: این دارو یک داروی ضد التهابی نوعی است که به صورت خوراکی استفاده می‌شود و در درمان لکوپلاکیا مفید است.

کریوتراپی

کریوتراپی یکی از روش‌های درمانی لکوپلاکیا است که در آن با استفاده از یک فلز سرد (مانند نیتروژن مایع)، بافت داخل دهان یخبندان شده و لکوپلاکیا به طور موضعی تخریب می‌شود. در این روش، فلز سرد به محل مورد نظر برای چند ثانیه اعمال می‌شود و باعث برودت بافت داخل دهان می‌شود. بدلیل برودت بافت، سلول‌های لکوپلاکیا تخریب شده و از بین می‌روند.

کریوتراپی برای درمان لکوپلاکیا مزایایی دارد. این روش روی بافت سالم تأثیر نمی‌گذارد و فقط بافت آسیب دیده را تخریب می‌کند. همچنین، کریوتراپی به صورت محلی با بیهوشی موضعی انجام می‌شود و در مقایسه با جراحی لکوپلاکیا کمترین ناراحتی را برای بیمار ایجاد می‌کند. این روش سریع و آسان است و بیمار معمولاً پس از انجام کریوتراپی، می‌تواند به زودی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.

با این حال، کریوتراپی همچنین ممکن است با عوارضی همراه باشد. در برخی موارد، ممکن است باعث درد، التهاب، خونریزی و تغییر رنگ پوست شود. همچنین، کریوتراپی ممکن است برای برخی افراد نامطلوب باشد، مانند افرادی که حساسیت شدید به سرما دارند.

جراحی لکوپلاکیا

جراحی لکوپلاکیا، در صورتی که لکوپلاکیا به اندازه کافی بزرگ باشد و مزاحمتی برای بیمار ایجاد کرده باشد، به عنوان روش درمانی انتخاب می‌شود. در این روش، پزشک دندانپزشک متخصص با استفاده از یک ابزار چند منظوره که به آن بیوپسی بیماری معروف است، لکوپلاکیا را برداشته و بافت‌های سالم دیگر را حفظ می‌کند.

جراحی لکوپلاکیا به صورت محلی با بیهوشی موضعی انجام می‌شود و معمولاً زمان کوتاهی (حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه) طول می‌کشد. پس از جراحی، بیمار باید رعایت بهداشت دهان و دندان خود را بیشتر از قبل به عمل آورد و برای درمان زخم، ممکن است پزشک داروهای ضد التهاب و ضد درد تجویز کند.

درمان لکوپلاکیا با گیاهان دارویی

لکوپلاکیا یک بیماری پوستی است که بافت‌های داخل دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. درمان لکوپلاکیا با استفاده از طب سنتی و گیاهان دارویی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده قرار بگیرد. در ادامه به برخی از گیاهان دارویی که برای درمان لکوپلاکیا به کار می‌روند، می‌پردازیم:

1. چای ترش: چای ترش یکی از گیاهان دارویی معروف است که برای درمان لکوپلاکیا مفید است. ترکیبات فعال موجود در چای ترش مانند تانین‌ها، باعث تسکین درد و التهاب می‌شوند و به بهبود علائم لکوپلاکیا کمک می‌کنند.
2. کنگر: کنگر یکی از گیاهان دارویی است که برای درمان لکوپلاکیا مفید است. این گیاه ضد التهاب و ضد عفونی کننده است و بهبود علائم لکوپلاکیا را تسریع می‌کند.
3. آلوئه ورا: آلوئه ورا نیز یکی از گیاهان دارویی مفید در درمان لکوپلاکیا است. این گیاه قابلیت تسکین درد و التهاب را دارد و می‌تواند به بهبود علائم لکوپلاکیا کمک کند.
4. گیاه چای سبز: گیاه چای سبز نیز می‌تواند در درمان لکوپلاکیا موثر باشد. تحقیقات نشان داده است که ترکیبات موجود در چای سبز مانند کاتچین‌ها، باعث تسکین التهاب و بیماری‌زدایی می‌شوند.
5. مرزنجوش: مرزنجوش به عنوان یک گیاه دارویی ضد التهاب و ضد عفونی کننده شناخته شده است. مصرف مرزنجوش می‌تواند به بهبود علائم لکوپلاکیا کمک کند.

به طور کلی، با توجه به عدم داشتن شواهد علمی کافی، استفاده از گیاهان دارویی به تنهایی به عنوان روش درمانی لکوپلاکیا توصیه نمی‌شود و باید با رعایت نکاتی که در پاسخ قبلی ذکر شد، با پزشک معالج هماهنگ شود.

عوارض عدم درمان لکوپلاکیا

لکوپلاکیا یک بیماری پوستی است که بافت‌های داخل دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در صورت عدم درمان، می‌تواند برای بیمار عوارض جدی ایجاد کند. برخی از عوارض عدم درمان لکوپلاکیا عبارتند از:

1. تشدید علائم: در صورتی که لکوپلاکیا تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است علائم بیماری بدتر شود. این می‌تواند منجر به افزایش درد و التهاب شود.
2. عفونت: لکوپلاکیا باعث شکافتگی و زخم‌های دهان می‌شود که می‌تواند باعث عفونت شود. در صورت عدم درمان، احتمال ابتلا به عفونت بیشتر می‌شود.
3. سختی در خوردن: با گذشت زمان، لکوپلاکیا می‌تواند باعث سختی در خوردن و بلعیدن غذا شود. این می‌تواند به کاهش وزن و کاهش سطح انرژی بیمار منجر شود.
4. افزایش خطر بروز سرطان دهان: در صورت عدم درمان لکوپلاکیا، احتمال بروز سرطان دهان بیشتر می‌شود.
5. عدم توانایی در سختی‌های دهان: در صورتی که لکوپلاکیا تشخیص داده نشود و درمان نشود، ممکن است بعضی از بافت‌های داخل دهان دائمی تغییر کنند و باعث سختی درمان شوند.

مقالات مرتبط:

1. همه چیز درباره ایمپلنت دندان! (۱)
2. هالیتوزیس یا بوی بد دهان چیست؟ راه های درمان آن! (۱)
3. تغییر رنگ لثه چیست؟ علت تا درمان آن! (۱)
4. التهاب زبان چیست؟راه های درمان آن! (۱)