در قانون جمهوری اسلامی، اعسار مهریه به عنوان یکی از روشهای کم کردن مهریه مورد قبول قرار گرفته است.
اعسار به مفهوم ناتوانی در ادای دین است و در اصطلاح حقوقی به شخصی اطلاق میشود که به دلیل عدم توانایی مالی نتواند تعهدات خود را به صورت معمول انجام دهد. این عدم توانایی مالی ممکن است به دلیل مواردی مانند بیکاری، بیماری، تحت فشار قرار گرفتن از سوی بدهکاران و یا دیگر عوامل باشد. در صورتی که شخص دارای اموالی باشد اما نتواند به آنها دسترسی داشته باشد، میتواند اعسار مالی را درخواست کند. اما اعسار مالی و اعسار مهریه با هم متفاوت هستند. اعسار مهریه به تعداد و میزان مهریه مرتبط است در حالی که اعسار مالی به تعهدات مالی کلی اشخاص اشاره دارد.
در قانون جمهوری اسلامی، برای ثابت کردن اعسار مهریه، شوهر باید ناداری خود را نزد مقام قضایی به اثبات برساند. برای این منظور، شوهر میتواند اسناد و مدارکی مانند گزارشهای مالی، سوابق شغلی، مدارک پزشکی و غیره را به عنوان دلیل اعسار مهریه ارائه کند.
برای اثبات اعسار مهریه، شوهر باید ادله اثباتی را به قاضی ارائه کند. در این رابطه، قانونگذار قوانینی را تعیین کرده است که بر اساس آن، شوهر باید چهار نفر شاهد مرد را به عنوان دلیل اعسار مهریه ارائه کند. این شاهدان باید به موضوع شهادت واقف باشند و در صورت تأیید اعسار مهریه توسط قاضی، شوهر میتواند مهریه را به صورت کمتری پرداخت کند.
البته ارائه دلایل دیگر از جمله استعلامات حساب بانکی و غیر و نیز می تواند،به عنوان یکی از وسایلی که باعث امتناع وجدان قاضی در ثبوت اعسار می شود به کار گرفته شود.
علاوه بر چهار نفر شاهد، شوهر میتواند دلایل دیگری را نیز به عنوان دلیل اعسار مهریه ارائه کند. به عنوان مثال، شوهر میتواند استعلامات حساب بانکی و مدارک دیگری را به عنوان دلیل اعسار مهریه ارائه کند. اما باید توجه داشت که تنها ارائه این دلایل کافی نیست و باید با داشتن چهار نفر شاهد مرد تأیید شود.
برای اثبات اعسار مهریه، چهار نفر شاهد مرد باید به موضوع شهادت واقف باشند و ادعاهای شوهر را تأیید کنند. این شاهدان باید به صورت صریح و واضح در مورد ناتوانی شوهر در پرداخت مهریه شهادت دهند و این موضوع باید به صورت قطعی و مطمئن تأیید شود.
در قانون جمهوری اسلامی، میزان درآمد متقاضی اعسار مهریه تعیین نشده است. اما در عمل، میزان درآمد متقاضی میتواند تأثیر بسزایی در تصمیم قاضی درباره اعسار مهریه داشته باشد. برای مثال، اگر متقاضی درآمد بسیار بالایی داشته باشد، قاضی ممکن است مدارک و ادله ارائه شده توسط شوهر را رد کند و به اعسار مهریه مخالفت کند.
قاضی در هنگام بررسی مدارک و ادله ارائه شده توسط شوهر برای ثابت کردن اعسار مهریه، باید به دقت این مدارک و ادله را بررسی کند و بر اساس آنها تصمیم بگیرد که آیا شوهر واقعاً ناتوان از پرداخت تعهد خود است یا خیر. در صورتی که قاضی با محکم بودن ادعاها و ادله ارائه شده توسط شوهر، به این نتیجه برسد که وی در واقع ناتوان از پرداخت مهریه است، حکم به اعسار مهریه صادر میشود.
در صورتی که زوج قبلاً به پرداخت مهریه محکوم شده باشد، تصویر حکم محکومیت به پرداخت مهریه به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز برای اثبات اعسار میتواند ارائه شود. با ارائه این حکم، شوهر میتواند نشان دهد که قبلاً به پرداخت مهریه محکوم شده بوده است و ناتوان از پرداخت مهریه خود را تأیید کند.
استشهادیه یا شهادت دو شاهد که از وضعیت معیشتی زوج اطلاع کامل دارند، به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز برای اثبات اعسار مهریه میتواند ارائه شود. این شاهدان باید از وضعیت مالی و معیشتی شوهر خبر داشته باشند و بتوانند به صراحت و وضوح در مورد ناتوانی شوهر در پرداخت مهریه شهادت دهند.
در صورتی که زوج به پرداخت مهریه محکوم شده باشد و ناتوانی از پرداخت مهریه خود را میخواهد ثابت کند، میتواند دادخواستی را به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز برای اثبات اعسار مهریه ارائه دهد. در این دادخواست، شوهر باید به صراحت موضوع ناتوانی خود را در پرداخت مهریه بیان کند و دلایل و ادله مربوط به این ناتوانی را نیز ارائه کند.
لیست اموال مدعی اعسار نیز میتواند به عنوان یکی از مدارک مورد نیاز برای ثابت کردن اعسار مهریه ارائه شود. در این لیست، شوهر باید تمامی اموال و داراییهای خود را ارائه کند و نشان دهد که ناتوان است که مهریه را پرداخت کند. این لیست باید شامل تمامی داراییهای شوهر از جمله املاک، خودروها، محصولات بانکی و غیره باشد.
به طور کلی، مهلت رسیدگی به دادخواست اعسار از پرداخت مهریه، یک ماه از زمان ابلاغ اجراییه به شوهر تعلق دارد. به عبارت دیگر، شوهر باید در مدت یک ماه پس از دریافت اجراییه، دادخواست اعسار خود را به دادگاه ارائه کند. در غیر این صورت، دادگاه حق دارد به درخواست شوهر پاسخ ندهد و اجراییه را اجرا کند.
لازم به ذکر است که در مواردی که شوهر خارج از کشور باشد، مهلت ابلاغ به او بیشتر خواهد بود. در این صورت، مهلت به پایان رسیدن سفر شوهر و بازگشت او به کشور تمدید خواهد شد.
در صورتی که دادگاه اعسار مهریه را قبول کند، به مرد مهلتی برای پرداخت مهریه خواهد داد. این مهلت معمولاً بر اساس وضعیت مالی شوهر و میزان مهریه تعیین میشود و ممکن است به صورت قسطی نیز باشد.
در برخی موارد، دادگاه میتواند پرداخت مهریه را به شکل قسطی برای شوهر قرار دهد. در این حالت، شوهر باید در هر دوره مطابق توافق با دادگاه، مبلغی از مهریه را پرداخت کند. این تقسیط معمولاً به دلیل ناتوانی شوهر در پرداخت مهریه به صورت کامل و یکجا، انجام میشود.
در هر صورت، نوع مهلت پرداخت و تعداد اقساط توسط دادگاه تعیین میشود و شوهر ملزم به پرداخت مهریه طبق توافق با دادگاه میباشد. در صورتی که شوهر به هر دلیلی نتواند مهریه را پرداخت کند، دادگاه میتواند تصمیمات دیگری را برای تأمین مهریه اتخاذ کند به عنوان مثال اجازه دهد که از داراییهای شوهر برای پرداخت مهریه استفاده شود.
متن دادخواست اعسار مهریه به شرح زیر میتواند باشد:
حضرت دادستان محترم دادگستری ………………..
نام و نام خانوادگی: ………………………..
شماره ملی: ………………………..
آدرس: ……………………………..
باسمه تعالی
دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
با سلام و احترام،
موضوع: دادخواست اعسار از پرداخت مهریه
با احترام، به استحضار میرسانم که من (نام و نام خانوادگی) با شماره ملی (شماره ملی) و آدرس (آدرس)، به دلایل زیر قادر به پرداخت مهریه محکوم به من نیستم:
(دلایل و موضوعاتی که منجر به ناتوانی در پرداخت مهریه شده اند را در جزئیات بیان کنید)
با توجه به موارد فوق، خواستار اعسار از پرداخت مهریه و تأیید عدم توانایی من در پرداخت میباشم. لذا احتراماً خواستار تصدی دادگاه محترم برای رسیدگی به این دادخواست میباشم.
ضمناً، خواستار مهلتی برای پرداخت مهریه یا تقسیط مهریه میباشم.
متشکرم از توجه شما
امضاء (نام و نام خانوادگی)
اختلال نقص توجه/بیش فعالی (Attention Deficit Hyperactivity Disorder یا ADHD) یک اختلال عصبی است که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود، اما ممکن است در بزرگسالان نیز وجود داشته باشد. این بیماری معمولاً با کمبود توجه، بیش فعالی و بیش از حد حرکتی، کنترل ناپذیری و عدم توانایی در ادراک احساسات همراه است.
علت اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) به دلایل ژنتیکی و عصبی برمیگردد. تحقیقات نشان دادهاند که پایین آمدن سطح دوپامین، یک نوع مادهای که در مغز برای کنترل حرکت و توجه استفاده میشود، از عوامل مؤثر در پدید آمدن ADHD است. افرادی که دچار ADHD هستند، سطح دوپامین در مغز آنها پایینتر از حد معمول است.
در ضمن، عوامل محیطی نیز میتوانند بر روند بروز این بیماری تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، مصرف مواد مخدر توسط مادر در دوران بارداری، کمبود مواد مغذی مانند اسید فولیک و آهن، تغذیه نامناسب، تنش و ناهنجاریهای مغزی در دوران نوزادی میتوانند به بروز ADHD کمک کنند.
بنابراین، این اختلال به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی بروز میکند. اما بر اساس تحقیقات، علت ژنتیکی در بروز ADHD بسیار مهم تلقی میشود.
علایم اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) در کودکان شامل دو دسته علائم پایهای عبارتند از:
– عدم توجه به جزئیات و اشتباهات
– سختی در تمرکز بر کارها و وظایف
– از دست دادن اشیاء و کارها
– فراموشی در انجام وظایف روزمره
– سختی در گوش دادن به دیگران
– سختی در دنبال کردن دستورات
– بیش از حد حرکتی و بی قراری
– سختی در نشستن به طور طولانی
– صدای بلند و بی دلیل
– سختی در صبر کردن
– دخالت در کارهای دیگران
کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) ممکن است علائمی مانند بی توجهی، بیش فعالی و تحریک پذیری، اختلال در حرکت، عدم تمرکز، نارضایتی از نتایج آموزشی، سختی در برقراری روابط با دیگران و نداشتن احترام به مقررات و قوانین را از خود نشان دهند.
افسردگی ممکن است یک علامت همزمان با ADHD باشد که در برخی کودکان باعث مشکلاتی مانند بیاعتمادی، ناراحتی، افکار منفی و احساسات ناامیدی میشود.
کودکان با ADHD ممکن است مشکلاتی در خواب داشته باشند، مانند دشواری در خوابیدن، بیدار شدن در شب، تجربه خوابهای ناخوشایند و بیخوابی.
کودکان با ASD ممکن است همراه با علائم ADHD باشند، اما این دو اختلال متفاوت با هم هستند. علائم ASD شامل مشکلات در تعامل اجتماعی، تکراری بودن رفتار و احساسات شدید و محدود است.
کودکان با ADHD ممکن است بیشتر در معرض خطر صرع قرار گیرند. علائم صرع شامل تشنجهای دورهای، نارسایی حافظه، تاری دید و بیاختیاری عضلانی است.
کودکان با سندرم Tourette ممکن است همراه با علائم ADHD باشند، اما این دو اختلال متفاوت با هم هستند. علائم سندرم Tourette شامل علائم حرکتی ناخواسته، صدای ناخواسته و تکرار کلمات و عبارات است.
کودکان با ADHD ممکن است مشکلاتی در مورد یادگیری داشته باشند، مانند سختی در یادگیری مطالب جدید، اشتباهات در کارها، سختی در اجرای دستورات و عدم توجه به جزئیات. این مشکلات ممکن است با درمان مناسب کاهش یابند.
علاوه بر این، کودکان ممکن است از اختلال اضطراب در ADHD رنج ببرند. این اختلال میتواند شامل علائمی مانند نگرانی های بیش از حد، ترسهای نامعقول، عصبانیت، سختی در برقراری رابطه با دیگران و ناراحتی از تغییرات باشد.
همچنین، برخی کودکان ممکن است دچار اختلال ساز مخالف زدن (ODD) باشند. این اختلال شامل علایمی مانند مقاومت در اطاعت نسبت به دیگران، تنیدگی در نقض قوانین و مقررات و نداشتن احترام به دیگران است.
علایم اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) در بزرگسالان شامل موارد زیر میشود:
افراد با ADHD ممکن است در انجام وظایف روزمره خود، به جزئیات کارها توجه نکنند و با اشتباهاتی روبرو شوند.
افراد با ADHD ممکن است به دنبال تجربه کارهای جدید باشند و به سرعت از کارهای قبلی خسته شوند.
افراد با ADHD ممکن است دشواری در نظم و سازماندهی امور خود داشته باشند و از این رو به مشکلاتی مانند تاخیر در انجام کارها و از دست دادن اشیاء برخوردار شوند.
افراد با ADHD ممکن است به سختی تمرکز کرده و برای اولویت بندی امور دچار مشکل شوند.
افراد با ADHD ممکن است به دلیل شلوغی ذهنی و دشواری در نظم و سازماندهی اشیاء، به سختی این امور را به خاطر بیاورند.
افراد با ADHD ممکن است در حالتی از بی قراری و بی تابی باشند و به سختی برای مدت طولانی به یک کار مشخص تمرکز کنند.
افراد با ADHD ممکن است به دلیل عدم کنترل عصبی، خارج از نوبت صحبت کنند و برای حفظ سکوت دچار مشکل شوند.
افراد با ADHD ممکن است در پاسخ به سوالات، جواب های بی ربط دهند و اکثراً حرف زدن دیگران را قطع کنند.
افراد با ADHD ممکن است در مواجه با موقعیتهای مختلف، نوسانات شدیدی در خلقیت و واکنش های احساسی نشان دهند.
افراد با ADHD ممکن است به دلیل دشواری در تمرکز و نظم دادن به زندگی خود، ناتوان در مدیریت استرس خود باشند و در مقابل موقعیتهای استرسزا ناکام باشند.
افراد با ADHD ممکن است به دلیل بی توجهی به امنیت شخصی خود یا دیگران، خطر کردن در فعالیت ها را پذیرفته و به مشکلاتی برخورد کنند.
تشخیص اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) بر اساس تاریخچه پزشکی، ارزیابی رفتاری، و ارزیابی شناختی انجام میشود. در اینجا به برخی از روشهای تشخیص ADHD اشاره میکنیم:
پزشک میتواند با بیمار و افراد نزدیک به او در مورد علائم و نشانههای ADHD، تاریخچه بیماری، و عوامل محیطی صحبت کند.
برخی از ارزیابیهای رفتاری شامل پرسشنامهها و مقیاسهایی است که به پزشک کمک میکند تا علائم ADHD را تشخیص دهد. برخی از مقیاسهای رفتاری شامل مقیاس Conners و سیستم ارزیابی رفتاری پزشکی (CBRS) است.
برخی از ارزیابیهای شناختی شامل آزمونهایی است که عملکرد شناختی بیمار را اندازهگیری میکنند. این آزمونها شامل آزمون ماتریس رایانهای (CPT)، آزمون دقت محیطی (TEA) و آزمونهای انجام چند کار همزمان (MOT) است.
پزشک ممکن است بررسی مشکلات مرتبط با ADHD شامل مشکلات خواب، اضطراب، افسردگی و مشکلات رفتاری دیگر را نیز در نظر بگیرد.
پزشک ممکن است علل دیگری که ممکن است باعث علائم مشابه ADHD شوند، مانند اختلال اضطراب، اختلالات خلقی، و اختلالات عصبی مانند اختلال بیش فعالی و نارسایی توجه (BPD) را نیز بررسی کند.
به طور کلی، تشخیص ADHD نیازمند ارزیابی دقیق و جامعی است که با توجه به علائم و نشانههای بیمار تعیین میشود. بهترین راه برای تشخیص ADHD، مشاوره با پزشک متخصص در این حوزه است.
افراد مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) ممکن است با عوارض مختلفی روبرو شوند، شامل:
افراد مبتلا به ADHD معمولاً با مشکلات تحصیلی روبرو میشوند. آنها ممکن است دچار مشکلاتی مانند عدم تمرکز، فراموشی و ناتوانی در مدیریت زمان باشند.
افراد مبتلا به ADHD معمولاً دارای مشکلات انضباطی هستند، مانند عدم توانایی در کنترل خشم، تندروی، و خودکشی.
افراد مبتلا به ADHD با خطر بالاتری برای مصرف مواد مخدر و الکل روبرو هستند. این ممکن است به دلیل نیاز آنها به تحرکات و ماجراجویی باشد.
افراد مبتلا به ADHD ممکن است از اعتماد به نفس کمتری برخوردار باشند و احساس کنند که در زندگی شخصی و اجتماعی خود شکست خوردهاند.
افراد مبتلا به ADHD ممکن است مشکلاتی در برقراری ارتباطات اجتماعی داشته باشند، مانند گفتگو نامنظم و قطع کردن حرف دیگران.
افراد مبتلا به ADHD ممکن است با مشکلات یادگیری روبرو شوند، مانند نداشتن توانایی در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، عدم توجه به جزئیات و ناتوانی در حل مسائل.
عدم درمان ADHD ممکن است باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در فرد شود، به خصوص به دلیل رفتارهای قبلی و تجربههای منفی.
همچنین، عدم درمان ADHD میتواند باعث احساس ناامیدی، تحریک پذیری زیاد و مشکلات روانی دیگری شود.
افراد مبتلا به ADHD ممکن است دچار اختلال سرپیچی (ODD) شوند که با مخالفت و عدم اطاعت نسبت به دیگران همراه است.
عدم درمان ADHD میتواند باعث بروز افسردگی شدید و مشکلات روانی دیگری شود.
در برخی موارد، عدم درمان ADHD ممکن است باعث بروز سندرم تورت شود که با حرکات غیرارادی و عصبی همراه است.
این روش به منظور کاهش علائم ADHD مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، با استفاده از تجهیزات الکترونیکی، فعالیتهای بدنی فرد مثل ضربان قلب، تنفس، و سطح استرس و تنش اندازهگیری و نمایش داده میشود. فرد با دقت به نمایشگر توجه کرده و با تمرکز بر روی فعالیتهای خود، سعی در کنترل و بهبود آنها دارد. این روش میتواند بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم کند.
این روش نیز برای کاهش علائم ADHD مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، با استفاده از تجهیزات الکترونیکی، فعالیتهای مغزی فرد مثل فعالیتهای موج alpha و theta اندازهگیری و نمایش داده میشود. فرد با دقت به نمایشگر توجه کرده و با تمرکز بر روی فعالیتهای خود، سعی در کنترل و بهبود آنها دارد. این روش میتواند بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم کند.
این روش شامل آموزش فرد در مورد علائم و عوارض ADHD، تاثیرات آن بر زندگی روزمره، و راههای مدیریت و کنترل علائم است.
در این روش، از تمریناتی برای کنترل رفتارهای ناپسند و تقویت رفتارهای مطلوب استفاده میشود. هدف این روش، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد است.
این روش مربوط به آموزش والدین در مورد ADHD و راههای مدیریت رفتار فرزندان است. هدف این روش، بهبود روابط خانوادگی و کاهش عوارض ADHD است.
این روش شامل آموزش مهارتهایی مانند مدیریت خشم، افزایش اعتماد به نفس، و بهبود ارتباطات اجتماعی است.
در این روش، از تمریناتی برای تغییر الگوهای منفی در فکر و رفتار فرد استفاده میشود. هدف این روش، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد است.
درمان دارویی نیز میتواند در کنترل علائم ADHD مؤثر باشد، به خصوص در موارد شدیدتر. داروهای استفاده شده برای درمان ADHD شامل محرکهای سیستم عصبی مرکزی (مانند ریتالین و آمفتامین) و داروهای غیرمحرک (مانند atomoxetine و guanfacine) هستند.
داروهایی که معمولاً برای درمان نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) استفاده میشوند عبارتند از:
این دارو از محرکهای سیستم عصبی مرکزی است و برای کنترل علائم ADHD مؤثر است. این دارو با افزایش سطح دوپامین در مغز، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم میکند. متیلفنیدات به صورت قرص و کپسول تجویز میشود و در دوزهای مختلف موجود است.
این دارو نیز یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که برای کنترل علائم ADHD استفاده میشود. دگزامفتامین با افزایش سطح دوپامین در مغز، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم میکند. این دارو به صورت قرص تجویز میشود و در دوزهای مختلف موجود است.
این دارو نیز یک محرک سیستم عصبی مرکزی است که برای کنترل علائم ADHD استفاده میشود. لیزدگزامفتامین با افزایش سطح دوپامین در مغز، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم میکند. این دارو به صورت قرص تجویز میشود و در دوزهای مختلف موجود است.
این دارو یک داروی غیرمحرک است که برای درمان ADHD استفاده میشود. این دارو با افزایش سطح نوراپینفرین در مغز، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم میکند. این دارو به صورت کپسول تجویز میشود و در دوزهای مختلف موجود است.
این دارو یک داروی غیرمحرک است که برای کنترل علائم ADHD استفاده میشود. گوانفاسین با افزایش سطح نوراپینفرین در مغز، بهبود تمرکز و کنترل حرکتی فرد را فراهم میکند. این دارو به صورت قرص تجویز میشود و در دوزهای مختلف موجود است.
به طور کلی، در انتخاب داروی مناسب برای درمان ADHD، بهتر است با پزشک متخصص در این حوزه مشورت کرده و دارویی را که بیشترین اثربخشی و کمترین عوارض جانبی را دارد، انتخاب کنید. همچنین باید در نظر داشت که داروهای درمان ADHD تنها بخشی از درمان این اختلال هستند و باید همراه با روشهای درمان دیگر مانند روشهای روانشناختی و آموزشی استفاده شوند. همچنین باید داروها را به دقت و به مدت زمان مشخص شده توسط پزشک مصرف کرد و در صورت بروز عوارض جانبی به پزشک معالج خود اطلاع داد.