کایفوزیس چیست؟ انواع آن را بشناسیم!

کایفوزیس (Kyphosis) یکی از انواع ناهجاری های ستون فقرات است که در آن ناحیه گردنی و یا ناحیه سینه‌ای (توراسیک) ستون فقرات به شکل غیرطبیعی خمیده می‌شود. این حالت می‌تواند به صورت مادرزادی یا اکتسابی پدید آید.

انواع کایفوزیس

۱. گیبوس دیفورمیتی

گیبوس دیفورمیتی (Gibbus deformity) یک نوع کایفوزیس است که معمولاً به دلیل عفونت استخوان و نفوذ آن به ستون فقرات ایجاد می‌شود. این حالت می‌تواند باعث شکل گرفتن یک قوز (گیبوس) در ناحیه سینه‌ای (توراسیک) شود. این نوع کایفوزیس معمولا به دلیل عفونت‌های استخوانی مانند توبرکولوز استخوان، عفونت مربوط به سیفیلیس، و یا عفونت‌های ایدز ایجاد می‌شود. درمان این حالت معمولا با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و جراحی برای ترمیم ستون فقرات مشکل‌دار است.

۲. هایپرکایفوزیس:

هایپرکایفوزیس (Hyperkyphosis) یک نوع کایفوزیس است که در آن ستون فقرات پشتی خمیده است و قوس خمش در ناحیه سینه‌ای بسیار بزرگ شده است. این حالت معمولاً در بزرگسالان بالای ۶۰ سال با ضعف عضلات پشتی و کاهش استحکام استخوان‌ها ایجاد می‌شود. علائم هایپرکایفوزیس شامل خمیدگی پشت، درد، محدودیت حرکت و کاهش قدرت عضلات پشتی است. درمان هایپرکایفوزیس ممکن است شامل تمرینات فیزیکی، جراحی و یا استفاده از انواع داروها مانند بیسفوسفونات‌ها باشد.

۳. کایفوزیس مادرزادی:

کایفوزیس مادرزادی (Congenital Kyphosis) یک نوع کایفوزیس است که به دلیل خلل در رشد جنینی ایجاد می‌شود. در این نوع کایفوزیس، قوس خمش ستون فقرات در ناحیه سینه‌ای از بدو تولد وجود دارد و این حالت به دلیل خلل در رشد جنینی ایجاد می‌شود. علائم کایفوزیس مادرزادی می‌تواند شامل خمیدگی پشت، درد، فشار بر ریشه های عصبی و کاهش قدرت عضلات پشتی باشد. درمان این حالت ممکن است شامل تمرینات فیزیکی، جراحی و یا استفاده از انواع دستگاه‌های ارتوپدی مانند پشتیبان‌های کمکی باشد.

۴. بیماری شوئرمن:

بیماری شوئرمن (Scheuermann’s disease) یک نوع کایفوزیس است که در آن ستون فقرات پشتی در ناحیه سینه‌ای (توراسیک) به شکل خمیدهایپرتروفی شده است. این بیماری معمولاً در دوران نوجوانی آغاز می‌شود و می‌تواند باعث خمیدگی پشت و درد در ناحیه سینه‌ای شود. علل بیماری شوئرمن نامشخص است، اما به نظر می‌رسد که عوامل ژنتیکی و یا عوامل محیطی مانند کمبود ویتامین‌ها و کمبود مواد معدنی می‌تواند نقش داشته باشد. درمان بیماری شوئرمن ممکن است شامل تمرینات فیزیکی، استفاده از دستگاه‌های ارتوپدی مانند پشتیبان‌های کمکی و یا در موارد شدیدتر جراحی باشد.

علت ایجاد کایفوزیس

1. تروما‌ها:
   تروماها یکی از علت‌های اصلی کایفوزیس هستند که می‌تواند به دلیل ضربه‌های مستقیم به ستون فقرات و یا ناحیه اطراف آن ایجاد شود. تروماهای شدید مانند حوادث خودرو، سقوط از ارتفاع و یا حوادث ورزشی می‌توانند باعث شکستگی استخوان‌ها و تغییر شکل ستون فقرات شوند.
2. پوکی استخوان:
   پوکی استخوان (Osteoporosis) یکی دیگر از علل ایجاد کایفوزیس است که معمولاً در بزرگسالان و پیرمردان رخ می‌دهد. در این بیماری، استحکام استخوان‌ها کاهش می‌یابد و در نتیجه ستون فقرات پشتی خمیده‌تر می‌شود. عواملی مانند کمبود کلسیم و ویتامین D، عدم تحرک و فعالیت بدنی، مصرف برخی داروها و افزایش سن می‌توانند باعث ایجاد پوکی استخوان و در نتیجه کایفوزیس شوند.
3. ضایعات توموری:
   ضایعات توموری یکی دیگر از علل کایفوزیس است که می‌تواند به دلیل وجود تومورهای بدخیم در ناحیه ستون فقرات ایجاد شود. تومورهای بدخیم می‌توانند باعث تخریب استخوان‌ها و تغییر شکل ستون فقرات شوند.
4. بیماری‌های عفونی:
   بیماری‌های عفونی مانند توبرکولوز استخوان، عفونت سیفیلیس، و عفونت‌های ایدز می‌توانند باعث ایجاد کایفوزیس شوند. این بیماری‌ها می‌توانند باعث تخریب استخوان‌ها و تغییر شکل ستون فقرات شوند.
5. بیماری‌های مادرزادی:
   بیماری‌های مادرزادی مانند کایفوزیس مادرزادی می‌توانند به دلیل خلل در رشد جنینی و تشکیل نامناسب ستون فقرات ایجاد شوند.
6. بیماری‌های روماتیسمی و التهابی:
   بیماری‌های روماتیسمی و التهابی مانند التهاب مفاصل، آرتریت روماتوئید، و سندرم بیش‌فعالی روده می‌تواند باعث تغییر شکل ستون فقرات و ایجاد کایفوزیس شوند.
7. بد نشستن و انحرافات ستون فقرات:
   بد نشستن و انحرافات ستون فقرات نیز می‌توانند در طولانی مدت باعث ایجاد کایفوزیس شوند. بد نشستن و عدم تحرک موجب ضعف عضلات پشتی و نحوه قرارگیری نادرست ستون فقرات می‌شود که در نتیجه می‌تواند به تغییر شکل و کایفوزیس منجر شود. همچنین، انحرافات ستون فقرات مانند اسکولیوز، کایفوز و لردوز نیز می‌توانند باعث تغییر شکل ستون فقرات و ایجاد کایفوزیس شوند.

علائم کایفوزیس

کایفوزیس یک بیماری است که معمولاً با تغییر شکل ستون فقرات همراه است. در این بیماری، ستون فقرات پشتی خمیده‌تر می‌شود که می‌تواند به علائم و نشانه‌های زیر منجر شود:

1. درد پشت:
   درد پشتی یکی از شایع‌ترین علائم کایفوزیس است. درد می‌تواند در ناحیه ستون فقرات و همچنین در ناحیه گردن، شانه و جلوی قفسه سینه رخ دهد.
2. خمیدگی ستون فقرات:
   تغییر شکل ستون فقرات باعث خمیدگی و انحنای بیشتر آن می‌شود که به صورت دائمی باقی می‌ماند.
3. محدودیت حرکت:
   کایفوزیس می‌تواند باعث محدودیت حرکت و افزایش سختی در ناحیه ستون فقرات شود.
4. تنگی نفس:
   در برخی از موارد، کایفوزیس می‌تواند باعث تنگی نفس و مشکل در تنفس شود.
5. خستگی و ضعف عضلانی:
   خستگی و ضعف عضلانی نیز می‌توانند باعث شده باشند که بیماران با کایفوزیس دشواری در انجام فعالیت‌های روزانه خود داشته باشند.
6. مشکلات گوارشی:
   در بعضی از موارد، کایفوزیس می‌تواند باعث مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، یبوست و یا اسهال شود.
7. ناتوانی در حرکت و راه رفتن:
   تغییر شکل ستون فقرات می‌تواند باعث ناتوانی در حرکت و راه رفتن شود، به خصوص در بیمارانی که بیماری در سنین پیری پیش‌آمده است.

عوارض کایفوزیس

عوارض کایفوزیس می‌توانند به شرح زیر باشند:

1. افزایش خطر شکستگی استخوان:
   کایفوزیس می‌تواند باعث کاهش استحکام استخوان‌ها شود، که منجر به افزایش خطر شکستگی استخوان می‌شود.
2. مشکلات تنفسی:
   تغییر شکل ستون فقرات می‌تواند باعث تنگی نفس، مشکل در تنفس و اختلال در عملکرد ریه‌ها شود.
3. مشکلات گوارشی:
   کایفوزیس می‌تواند باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، سوء هاضمه و تغییر در عادات روده‌ای شود.
4. درد و عدم راحتی:
   بیماران کایفوزیس ممکن است احساس درد و عدم راحتی در ناحیه پشت و گردن داشته باشند.
5. مشکلات قلبی:
   کایفوزیس می‌تواند باعث اختلال در عملکرد قلب شود و باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی شود.
6. مشکلات ادراری:
   تغییر شکل ستون فقرات می‌تواند باعث ایجاد مشکلات ادراری مانند ناتوانی در کنترل دفع ادرار و یا عفونت ادراری شود.
7. اختلالات عصبی:
   بعضی از بیماران کایفوزیس ممکن است اختلالات عصبی داشته باشند که شامل تورم و درد در ناحیه گردن، اختلال در کنترل حرکات و حساسیت در ناحیه پایینی بدن است.
8. مشکلات روانی:
   بعضی از بیماران کایفوزیس ممکن است از اضطراب، افسردگی و مشکلات روانی دیگر رنج ببرند که ممکن است ناشی از تغییر شکل شدید ستون فقرات و اختلال در فعالیت روزانه آنها باشد.

نحوه تشخیص

راه‌های تشخیص کایفوزیس شامل معاینه فیزیکی، مشاهده بیمار، تست آدامز، معاینه دستی، حرکت، معاینه عصبی و تصویربرداری می‌شوند. در زیر به برخی از روش‌های تشخیص کایفوزیس اشاره شده است:

1. معاینه فیزیکی:
   در معاینه فیزیکی، پزشک شما علائم خاصی را بررسی می‌کند، شامل خمیدگی ستون فقرات، درد پشت، تغییر در حرکت و ناراحتی در ناحیه پشتی بدن شما.
2. مشاهده بیمار:
   پزشک شما ممکن است از شما بخواهد تا برای ارزیابی نحوه حرکت شما در حین راه رفتن، بلند کردن اشیاء و یا خم شدن، به مشاهده بیمار مبادرت کند.
3. تست آدامز:
   تست آدامز یک روش ساده برای تشخیص کایفوزیس است که در آن بیمار باید روی یک صندلی نشیند و پزشک با استفاده از فشار دادن روی ستون فقرات، تغییرات در حرکت و درد بیمار را بررسی می‌کند.
4. معاینه دستی:
   در معاینه دستی، پزشک شما با استفاده از دستان خود، ستون فقرات شما را بررسی می‌کند تا تغییر در شکل و ساختار ستون فقرات را بسنجد.
5. حرکت:
   حرکت و تغییرات در شکل ستون فقرات شما ممکن است با استفاده از تمرینات فیزیوتراپی و یا تمرینات حرکتی دیگر مانند یوگا و پیلاتس بررسی شوند.
6. معاینه عصبی:
   در معاینه عصبی، پزشک شما بررسی می‌کند که آیا اختلالات عصبی وجود دارد یا خیر، مانند تحریک شدن عصب‌ها، کاهش حساسیت و یا تحریک واکنش عضلانی.
7. تصویربرداری:
   تصویربرداری مانند اسکن X، اسکن MRI و یا CT-Scan می‌تواند به پزشک کمک کند تا تغییر شکل ستون فقرات را بررسی کند و شدت آن را بسنجد.

پیشگیری از کایفوزیس

به طور کلی، پیشگیری از کایفوزیس باید در دو مرحله صورت گیرد: پیشگیری از بروز بیماری و پیشگیری از تشدید بیماری. در زیر به برخی از راه‌های پیشگیری از کایفوزیس اشاره شده است:

1. پیشگیری از بروز بیماری:

• انجام تمرینات فیزیکی و ورزش های مرتبط با حفظ سلامتی ستون فقرات و عضلات پشتی
• رعایت تکنیک‌های صحیح برای برخورد با اشیاء سنگین
• رعایت یک موقعیت صحیح در حین نشستن و ایستادن
• انجام تمرینات اصلاحی برای بهبود قدرت و انعطاف پذیری عضلات پشتی
• انجام تمرینات استقامتی برای کاهش وزن و بهبود شرایط متابولیکی

1. پیشگیری از تشدید بیماری:

• استفاده از داروهای ضد التهابی و ضد درد برای کاهش التهاب و درد
• رعایت یک موقعیت صحیح در حین خوابیدن و به دست آوردن یک تخت مناسب برای حفظ سلامتی ستون فقرات و عضلات پشتی
• استفاده از کمربند و کفش‌های مناسب برای حفظ سلامتی ستون فقرات و کمک به حفظ تعادل و استحکام بدن
• استفاده از روش‌های پاسخ به استرس مانند ماساژ، تمرینات تنفسی و یوگا برای کاهش استرس و روانی بودن بیمار
• درمان بیماری‌های مرتبط با کایفوزیس مانند آرتروز و آنکیلوزینگ سپینال برای کاهش تشدید کایفوزیس

درمان کایفوزیس

راه‌های درمان کایفوزیس ممکن است شامل ترکیبی از روش‌های غیر جراحی و جراحی باشد، بسته به نوع و شدت بیماری و وضعیت بیمار. در زیر به برخی از روش‌های درمان کایفوزیس اشاره شده است:

1. تمرینات فیزیوتراپی:
   تمرینات فیزیوتراپی مانند تمرینات استقامتی، تمرینات اصلاحی و تمرینات انعطاف‌پذیری می‌تواند به حفظ قدرت و انعطاف پذیری عضلات پشتی و ستون فقرات کمک کند. این تمرینات ممکن است باعث بهبود وضعیت بیمار شوند و در برخی موارد می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
2. داروها:
   داروها مانند ضد درد‌ها، ضد التهاب‌ها، مسکن عضلانی و داروهای ضد اسپاسم می‌توانند به کاهش درد و التهاب ستون فقرات کمک کنند. در برخی موارد، داروهای تعدیل‌کننده روی شناخت و داروهای ضد اضطراب نیز ممکن است به کاهش تنش و استرس در بیماران کایفوزیس کمک کنند.
3. روش‌های تسکین درد:
   روش‌های تسکین درد مانند ماساژ، ترکیبات گیاهی، تزریقات موضعی و یا داروهای مسکن موضعی می‌توانند به کاهش درد پشت و ستون فقرات کمک کنند.

درمان با جراحی

جراحی کایفوزیس معمولاً در صورتی انجام می‌شود که بیماری به مرحله شدیدی رسیده باشد و روش‌های درمانی غیرجراحی نتوانسته باشد بهبودی را برای بیمار به ارمغان بیاورد. در این موارد، جراحی می‌تواند بهبودی قابل توجهی در علائم و کیفیت زندگی بیمار ایجاد کند.

برخی از روش‌های جراحی کایفوزیس عبارتند از:

1. فیوژن ستون فقرات (Spinal fusion):
   در این روش، دو یا چند استخوان ستون فقرات که در محل کایفوزیس قرار دارند، به هم متصل می‌شوند. این روش به کاهش درد، بهبود عملکرد و استحکام ستون فقرات کمک می‌کند.
2. استفاده از دستگاه‌های فلزی (Metallic implants):
   در این روش، از دستگاه‌های فلزی مانند پیچ‌ها، پلاک‌ها و میله‌ها برای تثبیت استخوان‌های ستون فقرات استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها کمک می‌کنند تا استخوان‌ها به خوبی متصل شوند و به کاهش درد و بهبود عملکرد بیمار کمک می‌کنند.
3. جایگزینی ستون فقرات (Vertebral replacement):
   در این روش، ستون فقراتی که در محل کایفوزیس قرار دارد، با یک ستون فقرات مصنوعی جایگزین می‌شود. این روش به کاهش درد، بهبود عملکرد و استحکام ستون فقرات کمک می‌کند.

مدت زمان نیازمند برای بازگشت به فعالیت‌های روزمره پس از جراحی به میزان عملیات و وضعیت بیمار بستگی دارد. با این حال، معمولاً بیماران پس از جراحی باید حداقل چند هفته تا چند ماه از فعالیت‌های سنگین ورزشی یا شغلی خودداری کنند. به علاوه، برای اطمینان از موفقیت جراحی و پیشگیری از بازگشت بیماری، باید برنامه‌ی تمرینات فیزیوتراپی را به دقت دنبال کرد.

استفاده از بریس

بریس‌های مربوط به کایفوزیس، تجهیزات پشتیبانی هستند که به بیماران کمک می‌کنند تا پس از جراحی کایفوزیس استحکام دهی و بهبودی سریع‌تری را تجربه کنند. برخی از بریس‌های مربوط به کایفوزیس عبارتند از:

1. کمربند پشتیبانی:
   این نوع بریس‌ها برای حمایت از استحکام ستون فقرات و کاهش درد پس از جراحی کایفوزیس استفاده می‌شوند. کمربند پشتیبانی به عنوان یک پوشش محافظ برای محل جراحی عمل می کند و به بیمار کمک می کند تا در زمان شفا پیدا کردن بیشترین امکانات تحرکی نیز ایمن باشد.
2. بریس های گردنی:این نوع بریس‌ها برای پشتیبانی از گردن و دستگاه عصبی در ستون فقرات استفاده می‌شوند. بریس های گردنی به عنوان پشتیبان و جلوگیری از حرکت نامناسب و بیش از حد گردن هنگامی که بیمار به خود باز می‌گردد، مفید هستند.
3. بریس های شانه:
   این نوع بریس‌ها برای پشتیبانی از شانه و حفظ استحکام ستون فقرات استفاده می‌شوند. بریس های شانه به عنوان پشتیبانی برای شانه و کمک به جلوگیری از حرکت نامناسب در زمان شفا پس از جراحی کایفوزیس، مفید هستند.
4. بریس‌های جانبی:
   این نوع بریس‌ها برای پشتیبانی از استحکام ستون فقرات در بخش‌های جانبی استفاده می‌شوند. بریس‌های جانبی به عنوان پشتیبانی برای بخش‌های جانبی و کمک به جلوگیری از حرکت نامناسب در زمان شفا پس از جراحی کایفوزیس مفید هستند.

بسته به نوع عمل جراحی کایفوزیس و وضعیت بیمار، پزشک معالج می‌تواند نوع مناسب بریس را به بیمار تجویز کند. همچنین، برای استفاده بهینه از بریس، باید دستورالعمل‌های استفاده و نگهداری را به دقت دنبال کرد.

مقالات مرتبط:

1. لوردوز چیست؟ انواع آن را بشناسیم! (۹)
2. اسپوندیلولیز را بشناسیم! (۹)
3. دیسک دژنراتیو را بهتر بشناسیم! (۸)
4. عفونت ستون فقرات یا دیسکیت را بشناسیم! (۸)

سندروم تورت چیست؟ انواع آن را بشناسیم!

سندروم تورت (Tourette Syndrome) یک اختلال عصبی است که باعث بروز تیک‌های ناخواسته در عضلات و حرکات بدنی می‌شود. این اختلال در سیستم عصبی مرکزی ایجاد می‌شود و در بیشتر موارد در کودکی شروع می‌شود، اما ممکن است در سنین بالاتر نیز شروع شود.

تیک چیست

تیک‌ها به عنوان یک اختلال عصبی، کشش، حرکات یا صداهای ناگهانی هستند که فرد به طور ناخواسته و بیش از حد انجام می دهد. تیک‌ها ممکن است در کودکی شروع شده و در طول زمان کمی تغییر کنند، اما در بعضی موارد تیک‌ها تا دوران بزرگسالی نیز ادامه دارد.

انواع تیک

۱. تیک‌های حرکتی:

این تیک‌ها شامل حرکات بدنی هستند که شامل کوفتگی، چرخش سر، جابجایی دست و پا، پریدن و زمزمه کردن هستند.

۲. تیک‌های صوتی:

این تیک‌ها شامل صداهای ناخواسته مانند کوفتگی، سر و صدای ترقه، صدای خنده و گریه هستند.

۳. تیک‌های ساده:

این تیک‌ها شامل حرکات و صداهای ساده هستند که معمولاً تنها یک حرکت یا صدا هستند، مانند کوفتگی، شلیک انگشتان و …

۴. تیک‌های پیچیده:

این تیک‌ها شامل حرکات و صداهای پیچیده‌تری هستند که ممکن است شامل ترقه، ضربه خوردن به چیزی، پریدن و گفتن کلماتی نامفهوم باشد.

تیک های حرکتی ساده

۱. چشمک زدن:

این تیک شامل حرکت چشمک زدن است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۲. نگاه ناگهانی به اطراف:

این تیک شامل نگاه به سمت یک جهت خاص و ناگهانی است که ممکن است با حرکات سر و گردن همراه باشد.

۳. بیرون آوردن زبان از دهان:

این تیک شامل حرکت بیرون آوردن زبان از دهان و به سمت بیرون کشیدن آن است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۴. انقباض بینی:

این تیک شامل حرکت انقباض بینی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۵. حرکات دهان:

این تیک شامل حرکات دهان است که ممکن است شامل گشاد کردن دهان، جابجایی لب‌ها و حرکات دیگر باشد.

۶. تکان دادن سر:

این تیک شامل حرکت تکان دادن سر به سمت چپ و راست و بالا و پایین است.

۷. بالا انداختن شانه:

این تیک شامل حرکت بالا انداختن شانه و سپس پایین آوردن آن است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

تیک های حرکتی پیچیده

۱. بوییدن یا لمس اشیاء:

این تیک شامل حرکت بوییدن یا لمس کردن اشیاء با دست‌ها، پاها یا دهان است. ممکن است فرد با انجام این حرکت‌ها احساس رضایت و آرامش کند.

۲. انجام حرکات و حالات زشت:

این تیک شامل انجام حرکات و حالاتی است که به نظر زشت و نامناسب می‌آیند، مانند بلعیدن بیش از حد، خم شدن بدن، چکش زدن سر، گرفتن دست‌ها به صورت غیرطبیعی و …

۳. خم شدن یا چرخاندن بدن:

این تیک شامل حرکات خم شدن یا چرخاندن بدن است که ممکن است شامل خم شدن یا چرخاندن پایین تا بالا باشد.

۴. راه رفتن با الگوهای خاص:

این تیک شامل رفتن با الگوهای خاص است، مانند پریدن، پاشیدن، راه رفتن به طور مشخص و …

۵. پریدن:

این تیک شامل حرکت پریدن به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است با حرکات دست و پا همراه باشد.

تیک های صوتی ساده

باید توجه داشت که تیک‌های صوتی ساده ممکن است به صورت جداگانه و یا همراه با تیک‌های حرکتی در فرد مشاهده شوند.

۱. سکسکه کردن:

این تیک شامل تکرار سکسکه کردن به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۲. زیر لب صدای مشابه غرغر کردن ایجاد نمودن:

این تیک شامل ایجاد صدایی شبیه به غرغر کردن در زیر لب به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۳. سرفه کردن:

این تیک شامل تکرار سرفه کردن به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۴. صاف کردن گلو:

این تیک شامل تکرار صدای صاف کردن گلو به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

۵. پارس کردن:

این تیک شامل تکرار صدای پارس کردن به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود.

تیک های آوایی پیچیده

۱. تکرار کلمات یا عبارات خود:

این تیک شامل تکرار کلمات یا عبارات خود به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود. فرد ممکن است احساس نیاز به تکرار کلمات یا عبارات خود داشته باشد تا اطمینان حاصل کند که همه چیز درست است.

۲. تکرار کلمات یا عبارات دیگران:

این تیک شامل تکرار کلمات یا عبارات دیگران به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود. فرد ممکن است این کار را به دلیل نیاز به اطمینان از درک صحیح خود و یا به دلیل تنش و استرس انجام دهد.

۳. استفاده از کلمات زشت:

این تیک شامل استفاده از کلمات زشت، نا متعارف و غیر قابل قبول به صورت ناگهانی و بی‌اشتهایی است که ممکن است چندین بار پشت سر هم انجام شود. فرد ممکن است این کار را به دلیل نیاز به تأکید بر احساسات خود و یا به دلیل تنش و استرس انجام دهد.

علائم سندروم تورت

سندروم تورت یا تورتیکولیس به عنوان یکی از اختلالات عصبی، با تیک‌های حرکتی و صوتی همراه است. علائم اصلی سندروم تورت تیک‌های حرکتی هستند که ممکن است شامل چرخش و جابجایی سر، کوفتگی، جابجایی دست و پا، پریدن و یا تکان دادن بدن باشد. همچنین، تیک‌های صوتی نیز می‌توانند شامل کوفتگی، صدای ترقه، صدای خنده و گریه و دیگر صداهای ناخواسته باشند. علائم سندروم تورت ممکن است در سنین مختلف شروع شود، اما معمولاً از ۵ تا ۱۰ سالگی کودک شروع می‌شود.

نحوه تشخیص

۱. مصاحبه بالینی:

در این مرحله، پزشک با بیمار صحبت می‌کند و تاریخچه حال بیمار را گرفته و نشانه‌ها و علایم را بررسی می‌کند.

۲. بررسی جسمی:

پزشک ممکن است برای شناسایی هر نوع علامتی که ممکن است با سندرم تورت مرتبط باشد، از بیمار معاینه کند. این شامل بررسی چشم‌ها، صورت، گردن و دستگاه عصبی است.

۳. آزمایش‌های پزشکی:

پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را تجویز کند تا مشکلات دیگری که ممکن است با سندرم تورت همراه باشند، شامل مشکلات عصبی دیگر، ناعادلانه ایمنی و عفونت‌های عصبی را بررسی کند.

۴. آزمایش‌های تصویربرداری:

پزشک ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری مانند اسکن MRI برای بررسی ساختار و عملکرد مغز و سایر اجزاء مرتبط با سندرم تورت استفاده کند.

۵. تشخیص دیگر:

بعضی از علائم سندرم تورت ممکن است با بیماری‌های دیگر مانند بیماری پارکینسون، بیماری هنتینگتون و بیماری ویلسون همراه باشند. بنابراین، پزشک باید برای اطمینان از تشخیص درست، ممکن است بررسی‌های دیگری نیز انجام دهد.

درمان

۱. داروها:

برخی داروها مانند آنتی‌کولینرژیک‌ها و آنتی‌تیک‌ها ممکن است به درمان سندرم تورت کمک کنند. این داروها به عنوان یک درمان اولیه در نظر گرفته می‌شوند و می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند.

۱. هالوپریدول (هالدول):

هالوپریدول یک داروی ضدپیشگیری اختلالات حرکتی است که ممکن است در درمان سندرم تورت کمک کند. این دارو به عنوان یک آنتی‌پسیکوتیک (ضد روانپریشی) عمل می‌کند و با کنترل سیستم عصبی مرکزی می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کند.

۲. آریپیپرازول (ابیلیفای):

آریپیپرازول نیز یک داروی ضدپیشگیری اختلالات حرکتی است که ممکن است در درمان سندرم تورت کمک کند. این دارو به عنوان یک آنتی‌پسیکوتیک عمل می‌کند و می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کند.

۳. ریسپریدون (ریسپردال):

ریسپریدون یک داروی ضدپیشگیری اختلالات حرکتی است که ممکن است در درمان سندرم تورت کمک کند. این دارو به عنوان یک آنتی‌پسیکوتیک عمل می‌کند و می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کند.

۴. بوتاکس:

بوتاکس یک داروی درمانی است که با تزریق به عضلات مورد نظر، می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کند. این دارو با مسدود کردن ارتباط بین عصب و عضله، می‌تواند به کنترل علائم سندرم تورت کمک کند.

۵. ریتالین:

ریتالین یک داروی تحریک کننده سیستم عصبی مرکزی است که به عنوان درمان مکمل در درمان سندرم تورت ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. این دارو با افزایش سطح دوپامین در مغز، می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته کمک کند.

۶. کلونیدین:

کلونیدین یک داروی ضدانعقادی است که به عنوان درمان مکمل در درمان سندرم تورت ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. این دارو با کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی، می‌تواند به کنترل حرکات ناخواسته کمک کند.

۷. توپاماکس:

توپاماکس یک داروی ضدصرع است که به عنوان درمان مکمل در درمان سندرم تورت ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. این دارو با کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی، می‌تواند به کنترل حرکات ناخواسته کمک کند. این دارو به عنوان یک آنتی‌تیک (دارویی که اثراتی روی عصب‌های مختلف دارد) عمل می‌کند و با کاهش فعالیت عصبی، می‌تواند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کند.

۲. فیزیوتراپی:

تمرینات فیزیکی و تحرک درمانی می‌تواند به درمان سندرم تورت کمک کند. تمرینات قوی‌کننده عضلات صورت و گردن و ماساژ ممکن است به عنوان درمان مکمل مفید باشد.

۳. تحرک درمانی و روان‌درمانی:

تحرک درمانی مانند تکنیک‌های آموزشی تنفس می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. همچنین، روان‌درمانی ممکن است به عنوان درمان مکمل درمان سندرم تورت مؤثر باشد.

۴. عمل جراحی:

در موارد شدید و ناپایدار، عمل جراحی ممکن است به عنوان یک راه حل آخر در نظر گرفته شود. در این روش، عضلاتی که باعث حرکات ناخواسته می‌شوند، بریده می‌شوند.

۵. درمان بیماری اصلی:

اگر سندرم تورت ناشی از بیماری اصلی مانند بیماری پارکینسون یا بیماری هنتینگتون باشد، درمان بیماری اصلی می‌تواند به درمان سندرم تورت کمک کند.

درمان با طب سنتی

۱. گیاهان دارویی:

برخی گیاهان دارویی مانند گل گاوزبان، گون، زنیان و زیره سیاه ممکن است به درمان سندرم تورت کمک کنند. این گیاهان دارای خواص ضد التهابی و ضد تشنج هستند و می‌توانند به کاهش حرکات ناخواسته در صورت و گردن کمک کنند.

۲. ماساژ:

ماساژ محلی در مناطقی که حرکات ناخواسته رخ می‌دهد می‌تواند به کاهش علائم سندرم تورت کمک کند. این روش می‌تواند باعث تسکین و رفع تنش عضلات شود.

۳. تغذیه سالم:

تغذیه سالم و متعادل می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک کند و در کاهش علائم سندرم تورت مؤثر باشد. مصرف مواد غذاییی مانند میوه‌ها، سبزیجات، ماهی و مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک کند.

مشاوره با پزشک متخصص طب سنتی در خصوص درمان سندرم تورت با روش‌های طب سنتی بسیار مهم است. همچنین لازم است توجه شود که درمان سندرم تورت با طب سنتی نباید به عنوان جایگزین درمان‌های پزشکی مدرن استفاده شود و باید تحتما با مشورت پزشک متخصص و تحت نظارت وی انجام شود.

مقالات مرتبط:

1. لوردوز چیست؟ انواع آن را بشناسیم! (۶)
2. اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟ راه های درمان آن! (۶)
3. هموستات و انواع آن را بشناسیم! (۶)
4. اسپوندیلولیز را بشناسیم! (۵)

دیابت در کودکان را بشناسیم!

دیابت در کودکان یک بیماری مزمن است که بیشتر در سنین کودکی و نوجوانی شروع می‌شود. در این بیماری، سطح قند خون بالا می‌رود و بدن قادر به کنترل آن نیست. دیابت در کودکان به دو نوع تقسیم می‌شود:

انواع دیابت

1. دیابت نوع یک:

دیابت نوع ۱ در کودکان و نوجوانان، یک بیماری مزمن است که به دلیل ناتوانی پانکراس در تولید انسولین ایجاد می‌شود. این بیماری نیازمند دخالت درمانی و کنترل دقیق است و در صورت نادیده گرفتن مشکلات آن، می‌تواند به عوارض جدی منجر شود.

2. دیابت نوع دو:

دیابت نوع ۲ در کودکان کمتر شایع است ولی در چندین سال اخیر، شیوع آن در بین کودکان افزایش یافته است. در دیابت نوع ۲، بدن به اندازه کافی انسولین تولید می‌کند، اما گیرنده‌های سلولی هورمون انسولین به درستی کار نمی‌کنند. به عبارت دیگر، انسولین موجود در بدن کودک کافی است، اما بدن نمی‌تواند به درستی از آن استفاده کند.

علت دیابت نوع یک

دیابت نوع یک در کودکان یک بیماری خود ایمنی است که به دلیل نابودی خودکار سلول‌های بتا در جزایر لانگرهانز پانکراس، که انسولین تولید می‌کنند، رخ می‌دهد. این بیماری ناشی از ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است. اگرچه ژنتیک در بروز دیابت نوع یک در کودکان نقشی دارد، اما این بیماری به طور کلی به عنوان یک بیماری خود ایمنی تلقی می‌شود و عوامل محیطی مانند عفونت‌ها، تنش و تغذیه نادرست نیز می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.

در دیابت نوع یک، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های بتا در جزایر لانگرهانز حمله می‌کند و آنها را تخریب می‌کند که باعث کاهش تولید انسولین در بدن می‌شود. بنابراین، کودکان مبتلا به دیابت نوع یک باید انسولین را به هنگام و مطابق با دستور پزشک خود تزریق کنند تا سطح قند خون در بدنشان تنظیم شود.

در مورد انتقال بیماری از والدین به فرزندان در دیابت نوع یک، در واقع این بیماری به صورت ژنتیکی ارث برده نمی‌شود، اما برخی ژن‌ها می‌توانند در افزایش احتمال بروز دیابت نوع یک در فرزندان نقش داشته باشند. به همین دلیل، در مواردی که یکی از والدین دیابت نوع یک داشته باشد، احتمال بروز دیابت نوع یک در فرزندان بیشتر است.

علت دیابت نوع دو

دیابت نوع دو در کودکان در حال حاضر به عنوان یک مشکل رو به افزایش در جوامع جهان شناخته می‌شود. این بیماری ناشی از مقاومت به انسولین است که به طور عمده به دلیل عادات نامناسب غذایی و نداشتن فعالیت ورزشی مناسب در کودکی رخ می‌دهد.

مقاومت به انسولین به معنی عدم توانایی بدن در بهره‌مندی بهینه از انسولین است که در پاسخ به غذا بوجود می‌آید. در دیابت نوع دو، بدن کودکان انسولین را به خوبی تولید می‌کند، اما به دلیل مقاومت به آن، قادر به استفاده از آن به صورت صحیح نیست. این مقاومت معمولاً به دلیل چربی‌های اضافی در بدن و افزایش وزن بیش از حد در کودکان رخ می‌دهد.

عوامل دیگری که ممکن است در بروز دیابت نوع دو در کودکان نقش داشته باشند عبارتند از:

1. ژنتیک:

برخی افراد از نظر ژنتیکی برای بروز دیابت نوع دو در خطر بیشتری هستند. اگرچه این عامل در بروز دیابت نوع دو در کودکان نقشی دارد، اما به طور کلی، بیشترین عامل بروز دیابت نوع دو در بزرگسالان محسوب می‌شود.

2. عوامل محیطی:

برخی عوامل محیطی نظیر استفاده از داروهای خاص و عدم تحرک هم می‌توانند در بروز دیابت نوع دو در کودکان نقش داشته باشند.

علائم دیابت نوع یک

1. افزایش تشنگی:

یکی از علائم شایع دیابت نوع ۱ در کودکان افزایش تشنگی است. به عبارت دیگر، کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ ممکن است احساس خشکی دهان و تشنگی شدیدی کنند و به صورت مداوم آب بخورند. این علائم به دلیل افزایش سطح قند خون در بدن کودکان است که بدن برای تعادل سطح قند خون، به دنبال مصرف مایعات بیشتر است.

2. افزایش دفع ادرار:

افزایش دفع ادرار، یکی دیگر از علائم شایع دیابت نوع ۱ در کودکان است. بدن کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ نمی‌تواند قند را به درستی دریافت کند و به جای آن، این قند به سمت ادرار کشیده می‌شود. به همین دلیل، کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱، بیشتر از حد نیاز به ادرار کردن خواهند داشت.

3. احساس گرسنگی مداوم:

افزایش تشنج و احساس گرسنگی مداوم، نشانه‌های دیگری از دیابت نوع ۱ در کودکان هستند. این علائم ناشی از این است که بدن کودکان نمی‌تواند قند را به درستی دریافت کند و در صورت نیاز به انرژی، بدن به سمت چربی‌های ذخیره شده در بدن به جای قند می‌روید که باعث افزایش تشنج و احساس گرسنگی مداوم می‌شود.

4. کاهش وزن:

کاهش وزن، یکی دیگر از علائم دیابت نوع ۱ در کودکان است. به دلیل ناتوانی بدن در دریافت قند، بدن کودکان به سمت چربی‌های ذخیره شده در بدن به جای قند می‌روید که باعث کاهش وزن می‌شود.

5. خستگی:

خستگی و افزایش خواب نیز می‌تواند یکی از علائم دیابت نوع ۱ در کودکان باشد. این علایم ناشی از ناتوانی بدن در دریافت قند و در نتیجه کاهش انرژی است.

6. تحریک‌پذیری عصبی:

تحریک‌پذیری عصبی یا بی قراری، یکی دیگر از علائم دیابت نوع ۱ در کودکان است که ناشی از افزایش سطح قند خون در بدن است. این علایم ممکن است باعث اضطراب و تحریک‌پذیری در کودکان شود.

7. احساس بوی میوه در دهان هنگام تنفس:

احساس بوی میوه در دهان هنگام تنفس، یکی دیگر از علائم دیابت نوع ۱ در کودکان است. به دلیل افزایش سطح قند خون در بدن کودکان، بدن به سمت تولید بیشتر اسیدهای آلفا-هیدروکسی برای تعادل pH خون می‌روید که باعث ایجاد بوی میوه در دهان می‌شود.

8. تاری دید:

تاری دید، نشانه دیگری از دیابت نوع ۱ در کودکان است که نشان‌دهنده افزایش قند خون در بدن کودکان است. افزایش قند خون، باعث تغییر در شکل لنز چشم شده و باعث تاری دید می‌شود. این علائم نیاز به مداخله پزشکی فوری دارند.

علائم دیابت نوع دو

1. تکرر ادرار به‌خصوص در شب:

تکرر ادرار به‌خصوص در شب، یکی از علائم دیابت نوع دو در کودکان است. در دیابت نوع دو، بدن کودکان احتمالاً به اندازه کافی انسولین تولید می‌کند، اما ناتوان در استفاده بهینه از آن دارد و به همین دلیل قند در خون بالا می‌رود، که باعث تکرر مکرر ادرار در کودکان می‌شود.

2. افزایش تشنگی:

افزایش تشنگی نیز یکی از علائم دیابت نوع دو در کودکان است. این علائم به دلیل افزایش سطح قند خون در بدن کودکان است که بدن برای تعادل سطح قند خون، به دنبال مصرف مایعات بیشتر است.

3. خستگی بیش‌ازحد:

خستگی بیش‌ازحد و کاهش انرژی، یکی دیگر از علائم دیابت نوع دو در کودکان است. این علایم ناشی از این است که بدن کودکان نمی‌تواند به درستی از قند استفاده کند و در نتیجه برای تولید انرژی به سمت چربی‌ها در بدن می‌روند که باعث خستگی و کاهش انرژی می‌شود.

4. کاهش وزن غیر قابل توضیح:

کاهش وزن غیر قابل توضیح، یکی دیگر از علائم دیابت نوع دو در کودکان است. این علایم نشان‌دهنده این است که بدن کودکان به سمت چربی‌های ذخیره شده در بدن به جای قند می‌روند که باعث کاهش وزن می‌شود.

5. احساس خارش در اطراف اندام تناسلی (احتمالاً به‌دلیل عفونت قارچی):

احساس خارش در اطراف اندام تناسلی نیز ممکن است یکی از علائم دیابت نوع دو در کودکان باشد. علت این علائم احتمالاً عفونت قارچی است که بیشتر در کودکان مبتلا به دیابت نوع دو رخ می‌دهد.

6. بهبود آهسته بریدگی‌ها یا زخم‌ها:

بهبود آهسته بریدگی‌ها یا زخم‌ها، نشانه دیگری از دیابت نوع دو در کودکان است. این علایم ممکن است نشان‌دهنده آسیب به عروق و اعصاب باشد که به دلیل افزایش سطح قند خون در بدن کودکان رخ می‌دهد.

7. تاری دید در نتیجه خشکی چشم:

تاری دید در نتیجه خشکی چشم، نیز ممکن است یکی از علائم دیابت نوع دو در کودکان باشد. این علایم نشان‌دهنده این است که بدن کودکان قادر به تعادل سطح قند خون در بدن نیست و برای اینکه سطح قند خون را کاهش دهد، از انبوه مایعات بدن استفاده می‌کند که باعث کاهش میزان مایع در بدن و خشکی چشم می‌شود. در صورتی که کودکان شما از این علائم رنج می‌برند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص درست و درمان مناسب را دریافت کنند.

عواملی که ریسک بروز دیابت را افزایش می دهند

1. زایمان زودرس:

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که زایمان زودرس می‌تواند ریسک بروز دیابت نوع ۱ در کودکان را افزایش دهد. اما، برای اینکه این ریسک کمتر شود، می‌توان به کاهش عوامل خطری مانند عفونت‌های دوران بارداری و مصرف داروهای ضد التهاب کمک کرد.

2. ابتلا مادر به دیابت بارداری:

ابتلا مادر به دیابت بارداری می‌تواند ریسک بروز دیابت نوع ۲ در کودکان را افزایش دهد. در صورتی که مادر در دوران بارداری دچار دیابت بارداری شده باشد، ممکن است نوزاد در ریسک بالاتری برای بروز دیابت نوع ۲ قرار داشته باشد. اما با کنترل دیابت بارداری و توجه به تغذیه ویژه در این دوران، می‌توان به کاهش این ریسک کمک کرد.

3. ابتلا والدین به دیابت:

اگر یکی از والدین دیابت داشته باشد، احتمال بروز دیابت نوع ۱ یا ۲ در فرزندان بیشتر است. اما این موضوع نشان دهنده وجود ژن‌های مشترک در خانواده نیست؛ بلکه به دلیل وجود عوامل مشترک مانند عادات غذایی و فعالیت بدنی کم.

4. رژیم غذایی نادرست:

مصرف مواد غذایی با شکر، چربی و کربوهیدرات‌های ساده می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ در کودکان منجر شود. برای کاهش این ریسک، توصیه می‌شود تا کودکان به شکل متعادلی از مواد غذایی با ارزش غذایی بالا استفاده کنند و از مواد غذایی با شکر و چربی بالا کمتر استفاده کنند.

5. کم‌تحرکی و بی‌تحرکی:

کم‌تحرکی و بی‌تحرکی می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ در کودکان منجر می‌شود. فعالیت بدنی منظم و ورزش می‌تواند به کاهش این ریسک کمک کند.

6. اضافه وزن:

اضافه‌وزن و چاقی می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ در کودکان منجر شود. کاهش وزن و حفظ وزن سالم می‌تواند به کاهش این ریسک کمک کند.

7. فشار خون بالا:

فشار خون بالا در کودکان می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ منجر شود. کنترل فشار خون و کاهش مصرف نمک می‌تواند به کاهش این ریسک کمک کند.

8. کلسترول بالا:

کلسترول بالا در کودکان می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ منجر شود. کنترل کلسترول با تغذیه مناسب و ورزش می‌تواند به کاهش این ریسک کمک کند.

9. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک:

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یک بیماری هورمونی است که می‌تواند به افزایش خطر بروز دیابت نوع ۲ در کودکان منجر شود. درمان درست سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با کاهش علائم بیماری می‌تواند به کاهش این ریسک کمک کند.

نحوه تشخیص دیابت

1. آزمایش A1C:

این آزمایش میزان قند خون متوسط بیمار در سه ماه گذشته را نشان می‌دهد. در صورتی که میزان A1C بیشتر از حد معمول باشد، نشان دهنده بروز دیابت در گذشته است و در صورتی که بیش از سه بار A1C بیشتر از حد معمول باشد، نشان دهنده وجود دیابت است.

2. آزمایش قندخون ناشتا (FBS):

در این آزمایش، میزان قند خون در حالت ناشتا اندازه گیری می‌شود. در صورتی که میزان قند خون بیشتر از حد معمول باشد، نشان دهنده وجود دیابت است.

3. آزمایش تحمل گلوکز (OGTT):

در این آزمایش، بیمار باید پس از مصرف مقدار مشخصی گلوکز، میزان قند خون خود را در زمان‌های مختلف اندازه گیری کند. در صورتی که میزان قند خون بیمار در زمان ۲ ساعت پس از مصرف گلوکز بیشتر از حد معمول باشد، نشان دهنده وجود دیابت است.

4. آزمایش قند خون دوساعته (2HPP):

در این آزمایش، میزان قند خون در حالت ناشتا و دو ساعت پس از مصرف مقدار مشخصی گلوکز اندازه گیری می‌شود. در صورتی که میزان قند خون دو ساعت پس از مصرف گلوکز بیشتر از حد معمول باشد، نشان دهنده وجود دیابت است.

5. آزمایش قند خون تصادفی:

در این آزمایش، میزان قند خون در هر زمانی از روز اندازه گیری می‌شود. این آزمایش به عنوان یک روش تشخیص دیابت به کار می‌رود، اما برای تشخیص دقیق‌تر دیابت، آزمایش‌های دیگری مثل FBS و OGTT نیز لازم است.

عوارض عدم درمان دیابت نوع یک

برخی از عوارض عدم درمان دیابت در کودکان عبارتند از:

1. کتواسیدوز:

در این وضعیت، بدن به دلیل قطع شدن انسولین، به جای استفاده از قند به عنوان منبع انرژی، چربی‌های بدن را به انرژی تبدیل می‌کند. این فرآیند باعث تولید کتون‌ها می‌شود که ممکن است به مغز و سایر اعضای بدن آسیب برساند.

2. هیپوگلیسمی:

در این حالت، سطح قند خون بسیار پایین می‌رود که ممکن است موجب لرزش، تعریق، سردرد، تاری دید و در نهایت افتادن به کما شود.

3. آسیب به سیستم عصبی:

این بیماری می‌تواند به آسیب دائمی به سیستم عصبی کودک منجر شود و باعث عوارضی مانند ناتوانی حرکتی، ناتوانی بینایی، مشکلات شنوایی و مشکلات رشدی شود.

4. مشکلات قلبی:

دیابت نوع 1 در کودکان می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی و قلب شود که در نهایت می‌تواند به بیماری‌های قلبی منجر شود.

5. مشکلات کلیوی:

دیابت نوع 1 می‌تواند باعث آسیب به کلیه‌ها شود که در نهایت می‌تواند به بیماری‌های کلیوی منجر شود.

عوارض عدم درمان دیابت نوع دو

برخی از عوارض عدم درمان دیابت نوع 2 در کودکان عبارتند از:

1. مشکلات قلبی:

دیابت نوع 2 در کودکان می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی و قلب شود که در نهایت می‌تواند به بیماری‌های قلبی منجر شود.

2. مشکلات کلیوی:

دیابت نوع 2 می‌تواند باعث آسیب به کلیه‌ها شود که در نهایت می‌تواند به بیماری‌های کلیوی منجر شود.

3. مشکلات عصبی:

دیابت نوع 2 می‌تواند باعث آسیب به سیستم عصبی شود که در نهایت می‌تواند به مشکلاتی مانند ناتوانی حرکتی، ناتوانی بینایی، مشکلات شنوایی و مشکلات رشدی منجر شود.

4. مشکلات بینایی:

دیابت نوع 2 می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی در چشم شود که در نهایت می‌تواند به نابینایی منجر شود.

5. مشکلات پوستی:

دیابت نوع 2 می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی در پوست شود که در نهایت می‌تواند به مشکلات پوستی منجر شود.

پیشگیری از دیابت

پیشگیری از دیابت در کودکان باید از دوران بارداری شروع شود و ادامه پیدا کند تا سالهای نوجوانی. در ادامه، به برخی از راه‌های پیشگیری از دیابت در کودکان اشاره می‌کنیم:

1. تغذیه سالم:

یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از دیابت در کودکان، تغذیه سالم و متنوع است. می‌توانید رژیم غذایی کودک خود را با توجه به نیازهای او و توصیه‌های متخصصان تغذیه تنظیم کنید.

2. ورزش و فعالیت بدنی:

ورزش و فعالیت بدنی می‌تواند به کاهش خطر دیابت در کودکان کمک کند. باید برنامه ورزشی کودک با مشورت پزشک و متخصص فیزیوتراپی تعیین شود.

3. کنترل وزن:

چاقی یکی از عوامل خطر دیابت در کودکان است. کنترل وزن با توجه به رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی، می‌تواند به کاهش خطر دیابت در کودکان کمک کند.

4. بررسی خانوادگی:

اگر در خانواده کودک شما دیابت وجود دارد، باید با پزشک مشورت کنید و در صورت لزوم آزمایش‌های مورد نیاز انجام شود.

5. کاهش مصرف قند و نوشابه:

مصرف بیش از حد قند و نوشابه می‌تواند به افزایش خطر دیابت در کودکان منجر شود. باید سعی کنید مصرف قند و نوشابه را کاهش دهید.

6. بررسی وضعیت سلامتی:

باید به دوره‌های منظم وضعیت سلامتی کودک خود را بررسی کنید و در صورت وجود علائمی از جمله ادرار بیش از حد، عطش شدید، خستگی و… با پزشک مشورت کنید.

7. پیگیری وضعیت سلامتی بعد از تولد:

کودکانی که در دوران نوزادی دچار بیش‌فعالی، کم‌فعالی، زایمان قبل از موعد، وزن کم تولد یا وزن بیش از حد تولد شده‌اند، باید در دوران بعدی نیز به صورت دقیق پیگیری شوند.

درمان دیابت

درمان دیابت در کودکان شامل ترکیبی از درمان دارویی، تغییر رژیم غذایی و زندگی فعال است. در ادامه، به برخی از راه‌های درمان دیابت در کودکان اشاره می‌کنیم:

1. مصرف انسولین:

انسولین یک هورمون است که توسط سلول‌های بتای جزایر لانگرهانس در لوزالمعده ترشح می‌شود. در بیماران دیابت نوع 1، بدلیل اختلال در تولید این هورمون، باید انسولین به صورت تزریقی و در دوز‌های منظم مصرف شود. در بیماران دیابت نوع 2، ممکن است نیاز به مصرف انسولین در برخی موارد داشته باشند.

2. داروهای خوراکی:

برخی داروها مانند متفورمین و سولفونیل‌شامل، می‌توانند در مدیریت دیابت کمک کنند. این داروها معمولاً برای کودکان دیابت نوع 2 تجویز می‌شوند.

3. تغییر رژیم غذایی:

تغییر در رژیم غذایی باعث کاهش سطح قند خون و بهبود کنترل دیابت می‌شود. باید به دقت بررسی شود که چه میزان قند، چربی، پروتئین و فیبر در رژیم غذایی کودکان دیابتی موجود است و چگونه می‌توان آن‌ها را تنظیم کرد.

4. فعالیت بدنی:

فعالیت بدنی می‌تواند باعث کاهش سطح قند خون و بهبود کنترل دیابت شود. برنامه فعالیت بدنی کودک باید با مشورت پزشک و متخصص فیزیوتراپی تعیین شود.

علاوه بر این، نظارت دقیق بر سطح قند خون، تعیین میزان سطح قند خون با استفاده از دستگاه‌های تست قند خون، و نظارت بر وزن و فشار خون نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

درمان با طب سنتی

لازم به ذکر است که به دلیل عدم وجود اطلاعات کافی و استاندارد در مورد اثرات دارویی گیاهان در درمان دیابت، توصیه می‌شود که هرگونه تصمیم در مورد درمان دیابت با گیاهان با متخصصان پزشکی مشورت شود. در زیر به برخی از گیاهانی که ممکن است برای درمان دیابت در کودکان استفاده شوند، اشاره شده است:

1. گیاه کلپوره:

دمنوش گیاه کلپوره ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، با توجه به این که این گیاه می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود، قبل از مصرف آن باید با پزشک مشورت کنید.

2. گیاه پونه کوهی:

دمنوش گیاه پونه کوهی می‌تواند باعث کاهش سطح قند خون شود. با این حال، با توجه به این که این گیاه ممکن است باعث تحریک معده و روده شود، باید با پزشک مشورت کنید.

3. گیاه نعنا:

دمنوش گیاه نعنا ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، این گیاه می‌تواند باعث تحریک معده و روده شود و به همین دلیل باید با پزشک مشورت کنید.

4. گیاه مریم گلی:

دمنوش گیاه مریم گلی ممکن است در کنترل سطح قند خون موثر باشد. با این حال، باید با پزشک مشورت کنید، زیرا این گیاه می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.

5. گیاه بوقناق:

برخی مطالعات نشان داده‌اند که دمنوش گیاه بوقناق ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، باید با پزشک مشورت کنید.

6. گیاه گزنه:

برخی مطالعات نشان داده‌اند که دمنوش گیاه گزنه ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، باید با پزشک مشورت کنید.

7. برگ درخت گردو:

برخی مطالعات نشان داده‌اند که دمنوش برگ درخت گردو ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، باید با پزشک مشورت کنید.

8. برگ گیاه قره قاط:

برخی مطالعات نشان داده‌اند که دمنوش برگ گیاه قره قاط ممکن است در کاهش سطح قند خون موثر باشد. با این حال، باید با پزشک مشورت کنید، زیرا ممکن است با توجه به ویژگی‌های شخصیتی هر کودک، مصرف این گیاه برای برخی افراد مشکلاتی را به دنبال داشته باشد.

مقالات مرتبط:

1. برونشیولیت چیست؟ راه های درمان! (1)
2. انتروکولیت نکروزان در نوزادان را بشناسیم! (1)
3. پلاتی بازیا یا صافی کف جمجمه نوزادان چیست؟ (1)
4. کرانیوسینوستوز چیست؟ راه های درمان آن! (1)

تشخیص انحراف چشم تا درمان آن

انحراف چشم یا بیماری استرابیسم (Strabismus) یک اختلال نسبتاً شایع به‌خصوص در نوزادان و کودکان به شمار می‌رود. در این مقاله از سری مقالات اطلاعات بیماری ها در سایت سیب به تعریف این اختلال و راهکارها و روش‌های درمانی آن خواهیم پرداخت.

دوبینی و انحراف چشم

هر کدام از دو چشم انسان در حالت طبیعی قادر به حرکت در جهات مختلف افقی و عمودی هستند. نکتۀ جالب توجه آن است که، دو چشم برای نگاه‌کردن به یک نقطه از طریق مکانیسم‌های چشمی و مغزی با یکدیگر هماهنگ شده و به‌صورت هم‌زمان و هماهنگ به شیء موردنظر نگاه می‌کنند.

حال اگر این هماهنگی از بین برود درحالی‌که یک چشم بر روی هدف متمرکز شده و چشم دیگر به جهتی دیگر نگاه کند؛ این ناهمترازی ایجاد شده منجر به تشکیل‌نشدن یک تصویر واحد از شیء خواهد شد که به دوبینی و انحراف چشم معروف است.

باید به این موضوع توجه کافی داشت که، در شرایط مختلفی مانند خستگی روزانه و استرس‌های شغلی ممکن است فرد موقتاً دچار دوبینی یا اختلال دیداری شود که بعد از خوابیدن و استراحت چشم‌ها برطرف خواهد شد.

معروف‌ترین نوع این بیماری، دوبینی یا Diplopia نام دارد که می‌تواند علت‌های مختلفی مانند یک عیب انکساری نظیر آستیگماتیسم، قوز قرنیه یا آب‌مروارید داشته باشد یا هشداری برای وجود یک توده در چشم باشد. چندین بیماری درگیرکنندۀ عضلات، مانند میاستنی گراویس یا دیستروفی‌های ناتوان‌کنندۀ عضلانی، نیز خود را با دوبینی نشان می‌دهند.

انواع مختلف بیماری استرابیسم

عضلات مختلف چشم توسط 3 عصب مغزی (اعصاب شماره 3، 4 و6)، که هریک نام مخصوص خود را دارند، عصب‌دهی می‌شوند. فلج عصب 6 (عصب Abducens) اکثر اوقات اگر وجود داشته باشد، در افراد دیابتی یا مبتلابه فشارخون‌های کنترل‌نشده دیده می‌شود.

نوزادانی که در شرایط یک زایمان سخت یا ضربه به سر به دنیا آمده‌اند نیز ممکن است دچار فلج کامل یا نسبی عصب 6 و درنتیجه مبتلابه انحراف چشم شوند. راه درمان فلج عصب چشم در این اختلال ابتدا تزریق سم بوتولینوم به داخل عضلۀ چشمی و درصورت پاسخ ناکافی جراحی است.

جهت مشاهده انواع کالسکه سی پی CP کلیک کنید

این بیماری می‌تواند به‌دلیل مشکلات ساختاری عدسی یا کرۀ چشم و مشکلات مربوط به عملکرد بینایی اجزای آن باشد. «ازوتروپی غیرتطابقی» نوعی از یک انحراف غیرفلجی است که در شیرخواران زیر 6 ماه دیده شده و زمینۀ خانوادگی دارد.

در این اختلال چشم به سمت داخل منحرف شده است و با دوربینی خفیف در سنین نوزادی همراه است. در «ازوتروپی تطابقی» کودک دچار دوربینی شدید است به‌گونه‌ای که درمان اصلی آن تجویز عینک برای رفع عیب انکساری زمینه‌ای است.

علل استرابیسم

انحراف چشم در موارد متعددی مادرزادی است که معمولاً علتی برای آن یافت نمی‌شود. دوبینی و استرابیسم در کودکی شایع‌تر هستند اما در هر سنی ممکن است بروز پیدا کنند.

عفونت‌ها، تصادفات و ضربه به چشم و جمجمه، بیماری‌های سیستمیک درگیرکنندۀ اعصاب و عضلات، سکتۀ مغزی، بیماری‌های عروقی و پاره‌ای از علل دیگر می‌توانند موجب استرابیسم شوند.

دوبینی ناگهانی در یک فرد باید بسیار جدی تلقی شود؛ چراکه می‌تواند علامتی از یک سکتۀ مغزی و فلج عصب مربوط به عضلات چشم باشد که خود را با دوبینی نشان داده است.

علائم انحراف چشم

اینکه چه علائم چشمی بیمار را آزار دهد بستگی به نوع و درجۀ انحراف چشم دارد که چشم‌پزشک تشخیص می‌دهد. ولی درمجموع علائمی که در یک استرابیسم شاهد آن هستیم شامل موارد زیر است:

• درد عمقی چشم: بیشتر در مواقع مطالعه و در زمان انجام کارهای ظریف.
• دوبینی متناوب: که با خستگی چشم‌ها تشدید می‌شود؛ به‌ویژه در هنگام رانندگی در شب یا مطالعه در نور کم.
• سردرد و تاری دید: که از شکایت‌های شایع بیماران با انحراف چشم هستند.

راه‌های تشخیص استرابیسم

در بسیاری از مواقع با نگاه‌کردن به چشم‌های کودک متوجه ناهمترازی مردمک‌های دو چشم می‌شویم. مردمک می‌تواند به سمت خارج، داخل، بالا یا پایین قرار گرفته باشد. این نوع از انحراف چشم، به انحراف چشم آشکار یا تروپیا (tropia) معروف است.

انحراف پنهان یا فوریا (phoria) گونه‌ای دیگر از انحراف چشم است که درصورت تشخیص‌ندادن عوارض زیادی برای کودک در آینده خواهد داشت. الزاماً تشخیص استرابیسم با چشم‌پزشک است و معاینات مخصوص برای کودک باید انجام شود.

جهت مشاهده انواع اتوسکوپ کلیک کنید

درمان

درمان انحراف چشم در نوزاد یا کودک کم‌سن‌وسال به جهت پیشگیری از بروز تنبلی چشم (Amblyopia) بسیار مهم است.

در آخر باید گفت که درمان انحراف چشم باید دراسرع‌وقت و زیر نظر چشم‌پزشک با پیگیری‌های دوره‌ای انجام شود؛ چراکه کودک را در آینده مستعد تنبلی چشم و کاهش شدید دید خواهد کرد.

درمان تنبلی چشم باید در سنین پایین انجام شود و درمان بعد از 10 سالگی تأثیر چندانی بر بهبود دید نخواهد داشت. در موارد خفیف، معمولاً توصیه می‌شود هر روز 1 تا 3 ساعت و برای موارد شدید 3 تا 6 ساعت چشم سالم با یک پارچه یا پد چشمی پوشانده شود.

درمان انحراف چشم پنهان و آشکار

درمان انحراف چشم پنهان و آشکار ممکن است شامل عینک، لنز، تمرینات بینایی یا جراحی باشد. لنزهای منشوری از یک طرف ضخیم‌تر از طرف دیگر هستند و نور ورودی به چشم را تغییر می‌دهند تا چرخش چشم برای دیدن اشیا کاهش یابد.

چشم‌پزشک ممکن است یک برنامه از فعالیت‌های بینایی را برای بهبود هماهنگی چشم و تمرکز چشم تجویز کند. در این فعالیت‌ها چشم و مغز آموزش می‌بینند تا به‌طور مؤثرتری با هم هماهنگ باشند. این تمرینات موجب بهبود مشکلات حرکتِ چشم و تمرکز چشم بر یک نقطه می‌شوند.

درصورتی‌که نیاز باشد، ممکن است پزشک توصیه به عمل جراحی کند. در طی این عمل، طول یا موقعیت عضلات اطراف چشم تغییر داده می‌شود تا چشم در جای خود و سالم به نظر برسد. افرادی که این عمل برای آن‌ها انجام می‌شود برای جلوگیری از ناهماهنگی مجددِ چشم‌ها نیاز به انجام‌دادن تمرینات بینایی نیز خواهند داشت.

پیشگیری از استرابیسم

استرابیسم پیشگیری‌ناپذیر است. اگر به‌موقع تشخیص داده شود می‌توان از عوارض و مشکلاتی که ایجاد می‌کند پیشگیری کرد. بنابراین، کودکان حداقل باید دو بار ازنظر استرابیسم غربالگری شوند. یک‌بار قبل از 6 ماهگی و یک بار بین 3 تا 5 سالگی.

چنانچه سؤالی دربارۀ بیماری انحراف چشم یا استرابیسم دارید، اینجا بپرسید تا پزشکان مجلۀ سیب به شما پاسخ دهند.

جهت مشاهده انواع الکتروسرجی کلیک کنید

پرسش‌وپاسخ

• بیماری استرابیسم چیست؟ استرابیسم وضعیتی است که فرد مبتلا‌به آن نمی‌تواند برای دید صحیح حرکات هماهنگ چشم داشته باشد. این بیماری موجب تاری دید، دوبینی و مشکلات دیگر چشمی می‌شود.
• راه درمان فلج عصب چشم چیست؟ فلج عصب چشم یکی از علت‌های استرابیسم است. درصورتی‌که، عصب چشم فلج شود نمی‌توان خود عصب را درمان کرد؛ اما، می‌توان با عمل جراحی و یک سری تمرینات بینایی استرابیسم را اصلاح کرد.
• غربالگری کودکان ازنظر استرابیسم باید چه زمانی انجام شود؟ برای جلوگیری از ایجاد عوارض ناشی از استرابیسم باید دو بار، قبل از 6 ماهگی و بین 3 تا 5 سالگی، کودکان ازنظر استرابیسم غربالگری شوند و درصورت نیاز به چشم‌پزشک ارجاع داده شوند.

منبع: همه چیز از تشخیص انحراف چشم تا درمان آن